«εὐλόγησον τόν στέφανον τοῦ ἐνιαυτοῦ τῆς χρηστότητός Σου»
Ἀγαπητοί μου πατέρες καί ἀδελφοί,
Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Κατά τήν Α’ Οἰκουμενική Σύνοδο καθιερώθηκε ἡ 1η Σεπτεμβρίου, ὡς ἔναρξη τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους. Ἤδη γιά τούς Ἑβραίους ὁ Σεπτέμβριος ἦταν ἡ ἀρχή τοῦ ἔτους, καθότι ἦταν ὁ μῆνας τοῦ τρύγου, τῆς συγκομιδῆς τῶν καρπῶν καί τῆς προσφορᾶς εὐχαριστιῶν στόν Θεό (Ἔξοδ. 23, 16).
Τήν ἡμέρα αὐτή, ὁ Κύριος εἰσῆλθε στήν συναγωγή στήν Ναζαρέτ καί διάβασε τούς λόγους τοῦ προφήτου Ἡσαΐου: «Πνεῦμα Κυρίου μέ κατέχει,γιατί ὁ Κύριος μέ ἔχρισε καί μ΄ ἔστειλε νά ἀναγγείλω τό χαρμόσυνο μήνυμα στούς φτωχούς, νά θεραπεύω τούς συντριμμένους ψυχικά. Στους αἰχμαλώτους νά κηρύξω ἀπελευθέρωση καί στούς τυφλούς ὅτι θά βροῦν τό φῶς τους νά φέρω λευτεριά στους τσακισμένους, νά ἀναγγείλω τοῦ καιροῦ τόν ἔρχομό πού ὁ Κύριος θά φέρει τήν σωτηρία στόν λαό του» (Λκ, 4, 18-19). Καί ἐπιβεβαιώνοντας ὁ Κύριος τήν προφητεία εἶπε στόν λαό «Σήμερα βρίσκει τήν ἐκπλήρωσή της ἡ προφητεία πού μόλις ἀκούσατε» (Λκ, 4,21), ἐπιβεβαιώνοντας τήν μεσσιανική Του ἰδιότητα.
Ὁ μῆνας Σεπτέμβριος, ἐπίσης, εἶναι σημαντικός, διότι αὐτόν τόν μῆνα ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος νίκησε τόν Μαξέντιο καί μετά ἀπό αὐτήν τήν νίκη του, ἔδωσε θρησκευτική ἐλευθερία στούς χριστιανούς, μέ τό διάταγμα τῶν Μεδιολάνων τό 313 μ.Χ.
Ἡ καθιέρωση τῆς 1ης Σεπτεμβρίου ὡς Πρωτοχρονιᾶς, εἶχε ἄμεση σχέση τόσο μέ τήν συγκομιδή τῶν καρπῶν τῆς περιόδου πού ἔληξε, ὅσο καί μέ τήν ἀρχή καί προετοιμασία τῆς νέας παραγωγικῆς χρονιᾶς. Τήν συνήθεια αὐτή μαρτυρεῖ καί ἡ ρωμαϊκή προέλευση τοῦ ὀνόματος «Ἰνδικτιών» ἤ «Ἴνδικτος», ἀπό τίς λέξεις indictio καί indictus, πού σήμαινε τό αὐτοκρατορικό διάταγμα, μέ τό ὁποῖο καθοριζόταν ὁ φόρος πού ὄφειλαν νά πληρώνουν κάθε χρόνο τήν 1η Σεπτεμβρίου οἱ ὑπήκοοι τοῦ ρωμαϊκοῦ κράτους καί παράλληλα τήν ἔναρξη τῆς στρατιωτικῆς θητείας τῶν ὁπλιτῶν. Καί λόγῳ τοῦ ὅτι αὐτό τό διάταγμα ἴσχυε γιά 15 χρόνια, ἡ λέξη «Ἰνδικτιών» κατάντησε νά σημαίνει ἁπλά τήν χρονική περίοδο 15 ἐτῶν καί ἀργότερα τήν ἔννοια τῆς Πρωτοχρονιᾶς.
Ἡ Ἐκκλησία, λοιπόν, δίνει ἰδιαίτερη βαρύτητα σέ αὐτήν τήν ἡμέρα, ὡς ἀρχή τοῦ νέου ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους, εὐχομένη «εὐλόγησον τόν στέφανον τοῦ ἐνιαυτοῦ – τήν ἐνιαύσιον εὐλόγησον περίοδον – εὔφορον πᾶσι τό ἔτος χορήγησον – ἔτους εἰσόδους καί ἐξόδους εὐλογήσαις». Καί τοῦτο, διότι χωρίς τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ, κάθε κόπος καί κάθε προσπάθειά μας εἶναι μάταιη.
Ἡ εὐφορία τῶν καρπῶν τῆς γῆς, ἡ εἰρηνική συμβίωση τῶν ἀνθρώπων πού τόσο πολύ πάσχουμε σήμερα, ἡ ἀντιμετώπιση τῶν προβλημάτων καί τῶν πειρασμῶν τοῦ βίου, ἡ πορεία μας πρός τό θεῖο θέλημα, ἡ πνευματική μας καρποφορία, ἡ ἀξιοποίηση τοῦ χρόνου ὡς καιροῦ μετανοίας, δέν κατορθώνεται μόνο μέ τίς δικές μας δυνάμεις, ἀλλά εἶναι ἀναγκαία καί ἡ εὐλογία τοῦ Θεοῦ. «Κύριος φυλάξει τήν εἴσοδόν σου καί τήν ἔξοδόν σου» (Ψαλμ. 120, 8), μᾶς ἀναφέρει ὁ Ψαλμωδός.
Ὁ Θεός εἶναι «ὁ δημιουργός πάσης τῆς κτίσεως – ὁ ποιητής τῶν αἰώνων – ὁ μόνος Δεσπότης – ὁ ὄντως ὑπερούσιος – ὁ ἀρρήτῳ σοφίᾳ τά πάντα δημιουργήσας – ὁ καιρούς και χρόνους ἐν τῇ ἰδίᾳ ἐξουσίᾳ θέμενος – ὁ Θεός τῶν ὅλων».
Γι΄ αὐτό καί ἐμεῖς «φόβῳ ἐκβοῶντας. Λυτρωτά, εὔφορον πᾶσι τό ἔτος χορήγησον» (Κοντάκιον Ἑορτῆς). Ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ κατά τούς Πατέρες, λειτουργεῖ σάν ἔκφραση εὐχαριστίας, πού ὀφείλει ὁ ἄνθρωπος πρός τόν Θεό γιά τίς ἄπειρες εὐεργεσίες Του καί τήν ἀγάπη Του πρός τόν κόσμο. Καί ὁ Μέγας Ἀθανάσιος θά πεῖ «Νά φοβόμαστε τόν Θεό ὄχι σαν τύραννο, ἀλλά γιά τήν ἀγάπη Του. Νά Τόν φοβόμαστε, ἐπειδή μᾶς ἀγαπᾶ χώρις νά Τόν ἀγαποῦμε, καί ἐπειδή μᾶς εὐεργετεῖ χωρίς νά τό ἀξίζουμε». Ἀμήν.
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
