Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Τὸ φῶς καὶ τὸ σκοτάδι εἶναι οἱ σημερινοὶ πρωταγωνιστές, τόσο στὴν Εὐαγγελική, ὅσο καὶ στὴν Ἀποστολικὴ περικοπή, ποὺ πρὶν ἀπὸ λίγο ἀκούσαμε. Στὴν πρώτη, τὴν Εὐαγγελικὴ περικοπή, ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ἐξιστορεῖ τὴν τυφλότητα καὶ τὴν θεραπεία ἑνὸς ἐκ γενετῆς τυφλοῦ. Πρόκειται γιὰ τὴν τυφλότητα ποὺ ἀφορᾶ στοὺς σωματικοὺς ὀφθαλμούς. Στὴ δεύτερη, τὴν Ἀποστολικὴ περικοπή, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μας μιλᾷ γιὰ τὴν τυφλότητα καὶ τὸν φωτισμὸ τῆς καρδιᾶς. Πρόκειται γιὰ τὴν τυφλότητα τῶν πνευματικῶν ὀφθαλμῶν, ἐκείνων δηλαδὴ ποὺ ἀντιλαμβάνονται τὴν παρουσία τοῦ Χριστοῦ μέσα στὴν ἀνθρώπινη ὕπαρξη.
Ἡ θεραπεία τοῦ ἐκ γενετῆς τυφλοῦ ἀποτελεῖ ἕνα ἀκόμη θαῦμα, τὸ ὁποῖο πραγματοποιεῖται ὡς καρπὸς τῆς ἀγάπης καὶ τὶς φιλευσπλαχνίας τοῦ Κυρίου μας. Στὴν ἐξιστόρηση ὅμως ὑπάρχει κάτι παράδοξο: Ἀπὸ τοὺς 38 στίχους τῆς περικοπῆς, μόνον οἱ πρῶτοι ἑπτὰ (7) περιγράφουν τὸ σημερινὸ θαῦμα. Στοὺς ὑπόλοιπους 31 στίχους, ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης περιγράφει τὴν ταλαιπωρία τοῦ γιατρεμένου πλέον τυφλοῦ, ὁ ὁποῖος βρίσκεται ἀντιμέτωπος μὲ τὸν χλευασμό, τὴν εἰρωνεία, ἀκόμη καὶ τὶς ἀπειλὲς τῶν Φαρισαίων, οἱ ὁποῖοι ἐπιμένουν νὰ ἀμφισβητοῦν κάτι, τὸ ὁποῖο ἐπιβεβαιώνουν δεκάδες ἄνθρωποι, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ οἱ γονεῖς τοῦ τυφλοῦ.
Τὸ γεγονὸς αὐτό μᾶς δίνει τὴν δυνατότητα νὰ προβληματιστοῦμε πάνω σὲ ἕνα πολὺ ἐνδιαφέρον θέμα. Ποιό εἶναι αὐτό; Ἡ ἐπιμονὴ πολλῶν ἀνθρώπων νὰ παραμένουν στὴν τυφλότητά τους καὶ νὰ ἀρνοῦνται τὰ θαυμαστὰ τοῦ Θεοῦ, ἀκόμη καὶ ὅταν συμβαίνουν μπροστὰ στὰ μάτια τους.
Καθημερινὰ γνωρίζουμε ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι συμπεριφέρονται σὰν τὸν Ἀπόστολο Θωμᾶ, τοῦ ὁποίου τὶς ἀντιδράσεις θυμόμαστε κατὰ τὴν πρώτη Κυριακὴ μετὰ τὴν Ἀνάσταση· ἀντιδράσεις, οἱ ὁποῖες περικλείονται σὲ μία καὶ μόνη φράση: «Ἐὰν δὲν δῶ μὲ τὰ μάτια μου, δὲν θὰ πιστέψω» (Ἰω. 20:25).
Κι ὅμως! Σήμερα ἀποδεικνύεται πὼς γιὰ τὸν ἄνθρωπο ποὺ δὲν θέλει νὰ πιστέψει, οὔτε οἱ ὀφθαλμοφανεῖς ἀποδείξεις εἶναι ἀρκετές. Κάτι ἄλλο, κάποιο ἄλλο κέντρο μέσα στὴν ἀνθρώπινη ὕπαρξη φαίνεται πὼς πρέπει νὰ ἐνεργοποιηθεῖ, ὥστε ὁ ἄνθρωπος νὰ ἀντιληφθεῖ τὰ διαρκῆ θαύματα ποὺ συμβαίνουν γύρω του καὶ νὰ παραδώσει τὸν ἑαυτό του στὴν πίστη καὶ τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν Θεό. Ποιό εἶναι ἄραγε αὐτὸ τὸ κέντρο;
Ἀπάντηση δίνει σήμερα ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος Παῦλος στὴν Ἀποστολικὴ περικοπή, ἡ ὁποία περιλαμβάνεται στὴν δεύτερη πρὸς Κορινθίους Ἐπιστολή του. Ἐκεῖ γίνεται λόγος γιὰ τὴν διπλῆ τύφλωση ποὺ ταλαιπωρεῖ τὸν ἄνθρωπο, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν διπλὸ φωτισμό του.
Ὀνομάζουμε «τυφλοὺς» ὅσους στεροῦνται τὴν φυσική τους ὅραση, ὅπως συνέβη καὶ μὲ τὸν σημερινὸ τυφλὸ τοῦ Εὐαγγελίου. Αὐτὴ ἡ τύφλωση ὅμως εἶναι ἀσήμαντη μπροστὰ στὴν τύφλωση τῶν ἐσωτερικῶν μας ματιῶν, τὰ ὁποῖα, εἴτε ἀπὸ ἀδυναμία εἴτε ἀπὸ ἄρνηση, ἀδυνατοῦν νὰ ἀναγνωρίσουν τὸ ὁλοφώτεινο πρόσωπο τοῦ Κυρίου καὶ νὰ ὁδηγήσουν ὅλο μας τὸ «εἶναι» πρὸς Ἐκεῖνον. Ὁ Παῦλος μιλᾶ μέ αὐτό τον τρόπο διότι γνωρίζει ἐκ πείρας τὴν πνευματική του τύφλωση πρὶν γνωρίσει τὸν Χριστό, γνωρίζει ὅμως καὶ τὴ σωματική του τύφλωση, καθὼς ὄντως τυφλώθηκε, ἀμέσως μετὰ τὸ ὑπερκόσμιο φῶς ποὺ τοῦ ἄλλαξε τὴν ζωή, ἐκεῖνο τὸ καταμεσήμερο στὸ δρόμο πρὸς τὴν Δαμασκό.
Πότε κατάλαβε τὴν τυφλότητά του ὁ Παῦλος; Πότε διαπίστωσε τὸν σκοτισμὸ τῆς ψυχῆς του; Πότε ἀντιλήφθηκε τὰ λέπια ποὺ ἔφραζαν τοὺς ὀφθαλμοὺς τῆς καρδιᾶς, ἀλλὰ καὶ τοῦ σώματός του; Ὅταν Ἐκεῖνος, ὁ γλυκύτατος Ἐσταυρωμένος, ἐμφανίστηκε στὴν ζωή του καὶ τὸν «μεταμόρφωσε». Ἀκούσαμε σήμερα τὸν Ἀπόστολο Παῦλο νὰ μιλᾶ γιὰ τὸ φῶς, τὸ ὁποῖο γνώρισε ἔντονα καὶ συγκλονιστικά, ἀπρόοπτα καὶ ἀναίτια, πέρα ἀπὸ κάθε ἀνθρώπινη λογικὴ καὶ πέρα ἀπὸ κάθε ἀνθρώπινη δικαιοσύνη. Τί μᾶς εἶπε;
«Ὁ Θεός, ὁ Ὁποῖος, κατὰ τὴν δημιουργία τοῦ κόσμου, διέταξε ἀπὸ τὸ σκότος νὰ λάμψει τὸ φῶς, ἔλαμψε καὶ στὴν καρδιά μου ὄχι μόνο γιὰ νὰ φωτίσει ἐμένα ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ μεταδοθεῖ μέσα ἀπὸ μένα ὁ φωτισμὸς αὐτὸς σὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους».
Καὶ συνέχισε:
«Αὐτὸς ὁ φωτισμὸς μᾶς ἀποκαλύπτει τὸν Θεὸ καὶ μᾶς ὁδηγεῖ στὸ νὰ Τὸν εὐγνωμονοῦμε καὶ νὰ Τὸν δοξάζουμε. Καὶ στὴ γνώση τοῦ Θεοῦ μας ὁδηγεῖ τὸ φῶς τῆς πίστεως στὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ (4:7)».
Ποιό εἶναι λοιπὸν τὸ συμπέρασμα;
Οἱ αἰσθήσεις καὶ ἡ λογική μας ἀποδεικνύονται, ὄχι μόνον ἀνεπαρκεῖς ἀλλὰ καὶ κατευθυνόμενες ἀπὸ τὸν νοῦ μας. Μὲ ἄλλα λόγια, χωρὶς τὴν ἀποκάλυψη τοῦ φωτὸς τοῦ Θεοῦ στὴν ἀνθρώπινη καρδιὰ καί, συνεπῶς, μὲ τὸν νοῦ μας σκοτεινιασμένο, ὅσα θαύματα κι ἄν ἀντικρίσουμε, δὲν πρόκειται, οὔτε νὰ ἀναγνωρίσουμε τὸν Θεό, οὔτε νὰ πειστοῦμε γιὰ τὰ μεγαλεῖα καὶ τὰ θαυμάσιά Του. Αὐτὸ δὲν σημαίνει πὼς τὸ χριστιανικὸ κήρυγμα καταργεῖ τὴν λογική. Ἀντίθετα, οἱ Ἀπόστολοι, οἱ Ἀπολογητὲς καὶ γενικὰ οἱ ἅγιοι Πατέρες τῶν πρώτων χριστιανικῶν αἰώνων, ὅπως καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, χρησιμοποίησαν καὶ λογικὰ ἐπιχειρήματα γιὰ νὰ ἀποδείξουν πὼς ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ὑπῆρξε ὁ πολυαναμενόμενος Μεσσίας, ὁ Ὁποῖος, μὲ τὴν Ἀνάστασή Του ἔδωσε στὸ ἀνθρώπινο γένος μιὰ νέα εὐκαιρία καὶ μιὰ νέα προοπτική. Ὅλοι αὐτοὶ οἱ Ἅγιοι, ὅμως, γνώριζαν πὼς ἡ λογικὴ δὲν ἀρκεῖ, ἐὰν δὲν συνδυαστεῖ μὲ τὴν ὁλόθερμη πίστη καὶ τὴν διαρκῆ προετοιμασία τῆς ἀνθρώπινης ὑπάρξεως νὰ δεχτεῖ τὴν λαμπρὴ ἐπίσκεψη τοῦ Χριστοῦ στὴν καρδιά, ὅταν καὶ ὅπως Ἐκεῖνος τὸ ἀποφασίσει.
Ἀδελφοί μου,
Ἀκόμη καὶ αὐτὴ τὴν στιγμή, ὑπάρχει ἡ πιθανότητα, ὁ Χριστὸς νὰ χτυπάει τὴν πόρτα τῆς καρδιᾶς μας. Εἴμαστε ὅμως ἕτοιμοι γι΄ αὐτὴ τὴν ἐπίσκεψη; Ἔχουμε ρυθμίσει τὴν ζωή μας σύμφωνα μὲ τὸ θέλημά Του, ὥστε τὰ ἐσωτερικά μας αἰσθητήρια νὰ ἀντιληφθοῦν τὴν παρουσία Του; Ἔχουμε δώσει στὸν ἑαυτό μας τὴν εὐκαιρία, μέσῳ τῶν μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας μας, καὶ ἰδιαίτερα μέσῳ τῆς Θείας Εὐχαριστίας, νὰ φωτιστεῖ ἀπὸ τὴν Χάρη τοῦ Παναγίου Πνεύματος καὶ νὰ κατανοήσει αὐτὰ ποὺ τὰ μάτια μας καὶ τὰ αὐτιά μας δὲν μποροῦν νὰ ἀντιληφθοῦν καί, πολὺ περισσότερο, νὰ ἐξηγήσουν;
Σήμερα, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, μετὰ τὰ ὅσα ἀναφέρει γιὰ τὸν φωτισμὸ τῆς καρδιᾶς μέσῳ τῆς πίστεως στὸν Χριστό, μᾶς θυμίζει τὰ βάσανα καὶ τὶς ταλαιπωρίες ποὺ ὑπέστη κατὰ τὴν διάρκεια τῆς θείας ἀποστολῆς του. Δὲν παραπονιέται ὅμως γι΄ αὐτά. Ἀντίθετα, μέσα ἀπ΄ αὐτὰ ἀντιλαμβάνεται τὴν ἀνθρώπινη ἀδυναμία ἀλλὰ καὶ τὴν ἀνθρώπινη δίψα νὰ στραφεῖ πρὸς τὸν Ἀρχηγὸ τῆς ζωῆς· πρὸς Αὐτὸν ποὺ διαθέτει ὅλη τὴν ἀγάπη καὶ ὅλη τὴν δύναμη νὰ ἀναπληρώνει τὶς ἀνθρώπινες ἀδυναμίες, νὰ παρηγορεῖ τὴν ὥρα τῶν δοκιμασιῶν καὶ τῶν πειρασμῶν καὶ νὰ ἀποκαλύπτει στὸν ἄνθρωπο τὴν ἀληθινὴ γνώση.
Ἂς βαδίσουμε, λοιπόν, τὸν δρόμο τῆς πίστεως πρὸς τὸν Κύριο καὶ Σωτῆρα μας καὶ ἂς εἴμαστε βέβαιοι πὼς τὸ Φῶς Του θὰ ἀποκαλύψει στὴν καρδιά μας τὴν ἀλήθεια καὶ τὸ νόημα τῆς ζωῆς.
Ἀμήν.
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
