Ἀγαπητοί μου πατέρες καί ἀδελφοί,
Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Σὲ κάθε Κυριακὴ τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς, ἡ Ἐκκλησία μας προβάλλει ἕνα θεμελιῶδες στοιχεῖο τῆς πίστεώς μας ἢ ἕνα σημαντικὸ πρόσωπο ἀπὸ τὴν χορεία τῶν Ἁγίων ἢ τῶν Πατέρων της. Σκοπός της εἶναι, μέσῳ αὐτῶν, νὰ μᾶς ὁδηγήσει στὴν ἐνίσχυση καὶ τὴν ἐμβάθυνση τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνα αὐτῶν τῶν ἡμερῶν.
Κατὰ τὴν πρώτη Κυριακή, τιμᾶται ἡ Ὀρθόδοξη πίστη μας συνολικά, μὲ ἀφορμὴ τὴν Ἀναστήλωση τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων. Κατὰ τὴν δεύτερη Κυριακή, ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τὸν μεγάλο ἅγιο καὶ ἐκκλησιαστικὸ πατέρα Γρηγόριο τὸν Παλαμᾶ, ὁ ὁποῖος, ἀνακεφαλαιώνοντας ὅλη τὴν προηγούμενη ὀρθόδοξη διδασκαλία, διατύπωσε τὴν θεολογία περὶ τοῦ Ἀκτίστου Φωτός. Κατὰ τὴν τρίτη Κυριακή, ἡ Ἐκκλησία μας ὑψώνει τὸ κατ’ ἐξοχὴν σύμβολο τῆς πίστεώς μας, τὸν Τίμιο Σταυρό, μὲ σκοπὸ νὰ ἐνισχύσει τὸν πνευματικό μας ἀγῶνα καὶ νὰ ἀναζωογονήσει τὶς ψυχικὲς καὶ σωματικές μας δυνάμεις. Σήμερα, τέταρτη Κυριακὴ τῶν Νηστειῶν, τιμοῦμε τὸν Ἅγιο Ἰωάννη τόν Σιναΐτη, ἕναν μέγιστο νηπτικὸ Πατέρα καὶ ἀσκητῆ τῆς ἐρήμου, ὁ ὁποῖος, μὲ τὸ ἔργο του «Κλῖμαξ», παρουσίασε μὲ τρόπο ἀκριβῆ, γλαφυρὸ καὶ κατανοητὸ ὅλες τὶς πτυχὲς τοῦ πνευματικοῦ ἀγῶνα. Πρόκειται γιὰ κείμενο ὑψηλότατης πνευματικῆς σοφίας, προορισμένο νὰ διαβαστεῖ, ὄχι μόνον ἀπὸ ἀσκητὲς ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὸν κάθε Χριστιανό, ὁ ὁποῖος ποθεῖ τὴν ἀνάβαση ἀπὸ τὴν Γῆ στὸν Οὐρανό.
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος ἀνήκει στὴν κατηγορία ἐκείνων τῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι ἐγκατέλειψαν τὸν κόσμο καὶ ἀπαρνήθηκαν ὅλες τὶς χαρές του, τὶς φθαρτὲς καὶ προσωρινὲς χαρές του, μὲ σκοπὸ νὰ ἐλευθερωθοῦν ἀπὸ κάθε δεσμὸ μὲ τὸν κόσμο τοῦτο καὶ νὰ στραφοῦν ὁλοκληρωτικὰ στὸ πρόσωπο ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον ἀγάπησαν μὲ ὅλη τὴ δύναμη τῆς καρδιᾶς τους, τὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Μιὰ τέτοια ἐπιλογὴ εἶναι βέβαιον ὅτι παραξενεύει ἕναν κοινὸ ἄνθρωπο, ὄχι μόνον τοῦ καιροῦ μας ἀλλὰ καὶ κάθε ἐποχῆς. Ποιά δύναμη, ἄραγε, εἶναι τόσο ἰσχυρή, ὥστε νὰ πείσει ἕναν ἄνθρωπο νὰ ἀπαρνηθεῖ ὅλα ἐκεῖνα ποὺ ἔχει νὰ τοῦ προσφέρει, ἔστω καὶ αὐτὴ ἡ σύντομη ἐπίγεια ζωή, προκειμένου νὰ ἀναζητήσει μιᾶς ἄλλης ποιότητος χαρὰ σὲ μιὰ κατάσταση μετὰ τὸν θάνατο; Τί εἶναι ἐκεῖνο ποὺ μπορεῖ νὰ ἀνατρέψει ἐντελῶς τὴν λογικὴ τοῦ κόσμου καὶ νὰ κατευθύνει τὸν ἄνθρωπο σὲ μιὰ ἀναζήτηση ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ στηριχτεῖ σὲ λογικοὺς συλλογισμοὺς καὶ ἁπτὲς ἀποδείξεις;
Μία πρώτη ἀπάντηση δίνει ὁ λόγος τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστοῦ. Μέσα στὸ Εὐαγγέλιο, διαβεβαιώνει συχνὰ πὼς κάτι μεγαλειῶδες καὶ ὑπέρλαμπρο ἀναμένει μετὰ τὸν θάνατο ἐκείνους ποὺ θὰ πιστέψουν στὸν λόγο Του. Σὲ λίγες ἡμέρες, αἴφνης, ὁ Κύριός μας θὰ φτάσει στὴ Βηθανία καὶ θὰ βρεθεῖ ἀντιμέτωπος μὲ τὸν θάνατο τοῦ φίλου του Λαζάρου. Στὴν ἀπελπισία τῶν πονεμένων του ἀδελφῶν Μάρθας καὶ Μαρίας, θὰ δώσει ἐκείνη τὴν μεγαλειώδη παρηγοριά: «Ἐγὼ εἰμὶ ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή. Ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, κἂν ἀποθάνη, ζήσεται΄ καὶ πᾶς ὁ ζὼν καὶ πιστεύων εἰς ἐμὲ οὐ μὴ ἀποθάνη εἰς τὸν αἰῶνα» (Ἰωάν.11:26).
Μὲ αὐτὸ τὸ περιστατικὸ ἀλλὰ καὶ μὲ πολλὰ ἄλλα, τὸ Εὐαγγέλιο μᾶς καλεῖ σὲ μιὰ ὁλόψυχη πίστη, δηλαδὴ σὲ μιὰ ὁλοκληρωτικὴ ἐμπιστοσύνη πρὸς τὸν Κύριο τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου. Ὁ Εὐαγγελικὸς λόγος ἐπιθυμεῖ νὰ μᾶς ἐλευθερώσει ἀπὸ τὸν ἐγκλωβισμὸ στὶς ἡδονὲς τῶν ἐπιγείων καὶ νὰ μᾶς δώσει μιὰ ὑπόσχεση αἰώνιας ζωῆς, ὥστε νὰ ποθήσουμε μὲ ὅλη μας τὴν καρδιὰ τὴν διαρκῆ χαρὰ τῶν ἐπουρανίων. Ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς τὸ ὑπόσχεται. Ἐμεῖς, ὅμως, μποροῦμε νὰ Τὸν ἐμπιστευτοῦμε;
Σὲ αὐτὸ τὸ ἐρώτημα ἐπιδιώκει νὰ ἀπαντήσει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στὴν σημερινὴ Ἀποστολικὴ περικοπή, ἡ ὁποία προέρχεται ἀπὸ τὴν πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολή του. Καλῶντας μας νὰ θυμηθοῦμε ὅλες τὶς ὑποσχέσεις τοῦ Θεοῦ πρὸς τοὺς δικαίους τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, οἱ ὁποῖες τηρήθηκαν κατὰ γράμμα, ἐπιδιώκει νὰ ἐνισχύσει τὴν ἐμπιστοσύνη μας καὶ πρὸς Τὸν ἐνσαρκωμένο Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος ὑποσχέθηκε τὴν νίκη ἐπὶ τοῦ θανάτου καὶ τὴν αἰώνια μακαριότητα. Ὡς ἀπόδειξη, μάλιστα, ἐπικαλεῖται καὶ τὴν δική του πνευματικὴ ἐμπειρία, γράφοντας πρὸς τὸν ἀγαπημένο τοῦ μαθητῆ Τίτο: «Σοῦ γράφω ἐγώ, ὁ Παῦλος, δοῦλος τοῦ Θεοῦ, ἀπόστολος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Παρά τὶς δυσκολίες καὶ τοὺς κινδύνους, συνεχίζω τὴν ἀποστολή μου καὶ διακηρύσσω πὼς εἶμαι βέβαιος γιὰ τὴν ἐλπίδα τῆς αἰώνιας ζωῆς τὴν ὁποία ὑποσχέθηκε ὁ ἀψευδὴς Θεός, ὁ Θεός, δηλαδή, ποὺ δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ τὸ ἀνθρώπινο ψέμα, ἀπὸ τὴν πρώτη κιόλας στιγμὴ ποὺ οἱ πρωτόπλαστοι ἐγκατέλειψαν τὸν παράδεισο» (1,1-2).
Ἐμπιστοσύνη, λοιπόν, καὶ ἐλπίδα. Αὐτὰ εἶναι ποὺ μᾶς προτείνει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, προκειμένου νὰ μείνουμε σταθεροὶ στὴν πίστη μας πρὸς τὸν Θεό. Ἡ ἐνανθρώπιση τοῦ Θεοῦ στὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ λόγος Του, τὰ θαύματά Του, ἡ ἄπειρη ἀγάπη ποὺ δέχθηκαν ἐκ μέρους Του ὅσοι τὸν συναναστράφηκαν, τὸ ἑκούσιο Πάθος Του καὶ ἡ θριαμβευτικὴ Ἀνάστασή Του εἶναι αὐτὰ ποὺ τροφοδοτοῦν τὴν ἀκράδαντη ἐλπίδα ποὺ γεννᾶ μέσα μας ἡ πίστη. Καὶ μὲ τρόπο ὑπέροχο, ὁ Παῦλος συμπληρώνει: «Αὐτὴν τὴν ἐλπίδα ἔχουμε σὰν ἄγκυρα τῆς ψυχῆς, ἄγκυρα ἀσφαλῆ καὶ βέβαιη» (στ.19).
Ἀδελφοί μου,
Ἡ ζωὴ τοῦ κάθε ἀνθρώπου, γνωρίζουμε καλὰ πὼς δὲν εἶναι, οὔτε ἀνέφελη οὔτε ἀκύμαντη. Κάθε στιγμὴ παραμονεύει ὁ κίνδυνος τῆς ταραχῆς, τῆς ἀνατροπῆς τῶν δεδομένων μας, τῶν ἀπροσδόκητων κινδύνων καί, συχνά, τῆς ἐμφανίσεως γεγονότων ποὺ μᾶς προξενοῦν μεγάλη λύπη καὶ ἀπόγνωση. Δὲν ὑπῆρξε καὶ δὲν θὰ ὑπάρξει ἀνθρώπινη ζωὴ ποὺ δὲν χτυπήθηκε ἀπὸ τὶς δυσκολίες καὶ τοὺς πειρασμούς. Ἔρχονται στιγμὲς ποὺ αἰσθανόμαστε νὰ χάνουμε τὸν ἔλεγχο, ἔρχονται περιστάσεις ποὺ διαπιστώνουμε πὼς καμιὰ ἀνθρώπινη δύναμη καὶ παρηγοριὰ δὲν μπορεῖ νὰ ἀλαφρώσει τὸν πόνο μας. Εἶναι τότε ποὺ τὸ καράβι τῆς ζωῆς μας κλυδωνίζεται καὶ ὁ φόβος τοῦ καταποντισμοῦ μας ὁδηγεῖ στὴν ἀπόγνωση.
Ἐκεῖνες τὶς στιγμές, ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς καλεῖ νὰ ἐμπιστευτοῦμε χωρὶς καμία ἀμφιβολία τὴν ἄγκυρα τῆς πίστεως ἡ ὁποία εἶναι γαντζωμένη στὸν λόγο, στὰ θαύματα καὶ τὴν διαρκῆ παρουσία τοῦ Χριστοῦ στὴν ζωὴ ὅσων τὸν ἐπικαλοῦνται. Αὐτὴ ἡ ἄγκυρα στήριξε καὶ ἀσφάλισε τὴν ζωὴ τῶν ἁγίων, τῶν ἀσκητῶν καὶ τῶν μαρτύρων, ποὺ ἐγκατέλειψαν τὰ πάντα καὶ προσήλωσαν τὸ βλέμμα στὰ ἄφθαρτα καὶ τὰ αἰώνια. Μὲ τὴν ἄγκυρα αὐτὴ ἂς ἀσφαλίσουμε καὶ τὴν δική μας ζωή, ἔχοντας τὴν ἀπόλυτη βεβαιότητα πώς, ἡ χαρὰ ποὺ ὑποσχέθηκε ὁ Κύριος μας, τόσο στὴν ζωὴ αὐτή, ὅσο καὶ στὴν αἰωνιότητα, εἶναι ἀπόλυτα ἐξασφαλισμένη.
Ἀμήν.
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
