Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Σήμερα, μία Κυριακὴ πρὶν τὴν μεγάλη ἑορτὴ τῆς Πεντηκοστῆς, τῆς γενέθλιας ἡμέρας τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ χρόνος γυρνᾷ πίσω. Μεταφερόμαστε στὴν Ἱερουσαλήμ, λίγο πρὶν τὴν σύλληψη τοῦ Χριστοῦ. Πλησιάζει ἡ ὥρα τῆς μεγάλης ὀδύνης γιὰ τὸν Κύριό μας, πλησιάζει ὅμως καὶ ἡ ὥρα τοῦ μεγάλου σκανδάλου γιὰ τοὺς μαθητές Του. Ὁ μεγάλος Διδάσκαλος τοὺς ἀνακοινώνει πώς τὴν καρδιά τους θὰ γεμίσουν ἡ ἀπογοήτευση καὶ ὁ φόβος. Γνωρίζει πὼς θὰ σκορπιστοῦν ὡς πρόβατα ποὺ δὲν ἔχουν ποιμένα. Γνωρίζει πὼς μιὰ βαθιὰ λύπη θὰ τοὺς ὁδηγήσει στὴν πλήρη ἀπογοήτευση καὶ πὼς θὰ νιώσουν ἔρημοι καὶ ἀπροστάτευτοι μέσα σὲ ἕναν κόσμο ποὺ ἐπιδιώκει νὰ τοὺς καταδιώξει μέχρι θανάτου, ὅπως θὰ συμβεῖ καὶ μὲ τὸν Ἴδιο, ὅπως ἄλλωστε θὰ συμβεῖ καὶ μὲ τὴν Ἐκκλησία Του, κατὰ τὴν πορεία της μέσα στοὺς αἰῶνες.
Γιὰ τοὺς λόγους αὐτούς, παρουσία τῶν μαθητῶν του ἀλλὰ καὶ παρουσία ὅλων μας μέσῳ τοῦ Εὐαγγελίου, ἀπευθύνεται πρὸς τὸν Θεὸ Πατέρα. Προσεύχεται πρὸς Ἐκεῖνον μὲ τρόπο συγκλονιστικό, πλημμυρισμένο ἀπὸ ἀγάπη, φροντίδα καὶ παρηγοριά. Περιγράφει μὲ ἁπλὸ ἀλλὰ καὶ βαθὺ τρόπο τὴν ἀποστολή Του στὴν γῆ καὶ καλεῖ τὸν Θεὸ νὰ μὴν ἀφήσει ποτὲ ἀπροστάτευτους τούς Μαθητές Του, τώρα ποὺ θὰ στερηθοῦν τὴν φυσικὴ παρουσία Του.
Συγκλονιστικὴ ἡ πρώτη φράση τῆς σημερινῆς περικοπῆς, ἀδελφοί μου:
«Πατέρα Ἅγιε, ἔφτασε ἡ ὥρα»
Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸν μιλᾷ στὸν ἐπουράνιο Πατέρα. Ποιὰ ὥρα ὅμως ἔχει φτάσει; Οἱ Μαθητὲς ὑποψιάζονται πὼς κάτι τὸ ἀπειλητικὸ πλησιάζει, Ἐκεῖνος, ὅμως, μέσῳ τῆς προσευχῆς, τοὺς τροφοδοτεῖ μὲ δυὸ χαρμόσυνες, δυὸ θριαμβευτικὲς ἀναγγελίες: πρῶτον, πὼς ὅ,τι ἔγινε ἀλλὰ καὶ ὅ,τι θὰ ἀκολουθήσει ἀποτελοῦν μέρος ἑνὸς θείου σχεδίου ἀποκαλύψεως τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ. Καὶ δεύτερον, πώς, ἂν καὶ ἐντὸς ὀλίγου, οἱ ὧρες θὰ γεμίσουν θάνατο, στὴν πραγματικότητα, ἕνας δρόμος ζωῆς, ἕνας δρόμος πρὸς τὴν ἀθανασία θὰ ἀνοιχτεῖ ἐνώπιον ἐκείνων ποὺ ἀφιέρωσαν ὁλόψυχα τὸν ἑαυτό τους στὸν Χριστό.
Πόσο παράδοξο, πόσο ἀδιανόητο γιὰ τὴν ἀνθρώπινη λογικὴ εἶναι αὐτὸ ποὺ θὰ συμβεῖ σὲ λίγες ὧρες! Ὁ Κύριος μιλᾷ γιὰ μία «δόξα», ἐνῷ σὲ λίγο, τὸ θέαμα ἑνὸς αἱμόφυρτου Ἐσταυρωμένου πάνω στὸν ἀτιμωτικὸ Σταυρὸ θὰ συγκλονίσει τὴν Οἰκουμένη. Ὁ Κύριος μιλᾷ γιὰ ἕναν θρίαμβο, ἐνῷ σὲ λίγο, θὰ δεχτεῖ τὴν χλεύη καὶ τὸν ἐξευτελισμὸ ἀπὸ Ἑβραίους καὶ Ρωμαίους. Ὁ Κύριος διαβεβαιώνει γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς αἰωνιότητος, ἐνῷ σὲ λίγο θὰ κατεβαίνει ἄψυχος ἀπὸ τὸν Σταυρὸ καὶ θὰ τοποθετεῖται στὸν τάφο. Καὶ τὸ συγκλονιστικότερο ὅλων: Ὁ Κύριος μᾶς ἀποκαλύπτει τὴν ἀπέραντη χαρὰ ποὺ Τὸν διακατέχει, ἐνῷ γνωρίζει πὼς πλησιάζει ἡ ὥρα τῆς προδοσίας, τῆς ἀτιμώσεως καὶ τῆς φριχτῆς ἐπιθανάτιας μοναξιᾶς Του.
Σὲ τί ὀφείλεται, ἄραγε, αὐτὴ ἡ ἀνεξήγητη, αὐτὴ ἡ παράλογη χαρά; Σὲ τί ἄλλο ἀπὸ τὴν ἀποκάλυψη ἑνὸς ζωοφόρου μυστικοῦ καὶ μιᾶς λυτρωτικῆς ἀλήθειας. Ποῖας; Πώς ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ εἶναι ὁλοκληρωτική, ἀπεριόριστη καὶ ὑπερπλήρης, ἀγάπη μέχρι θυσίας. Πώς στὸ ὄνομα τῆς ἀγάπης πρὸς τοὺς ἀγαπημένους Του ἀνθρώπους, ὁ Θεὸς εἶναι ἕτοιμος νὰ ἐξέλθει τῆς θεότητός Του καὶ νὰ ὑπομείνει τὰ πάνδεινα, προκειμένου νὰ τοὺς ξαναδεῖ στὴν ἀγκαλιά Του, ἐλεύθερους καὶ ἀθάνατους. Τέτοιας ἀγάπης φορέας καὶ πρωταγωνιστής εἶναι ὁ Χριστὸς καὶ ἐξ αἰτίας αὐτῆς, πλημμυρίζει ἀπὸ χαρά, διότι ἀποκαλύπτει στοὺς ἀνθρώπους πὼς εἶναι ἕτοιμος νὰ μοιραστεῖ μαζί τους τὰ πάντα, ἀκόμη καὶ τὸν Ἑαυτό Του.
Οἱ μαθητὲς βλέπουν καὶ ἀκοῦν. Ἡ ἀπορία ὅμως παραμένει. Ὁ Κύριος τὸ γνωρίζει. Γι αὐτὸ καί, λίγο πρίν, τοὺς ἔχει πληροφορήσει μὲ τὸ πιὸ ἐλπιδοφόρο μήνυμα ποὺ ἄκουσε ποτὲ ἡ ἀνθρωπότητα:
«Ὅταν ἔλθει ὁ Παράκλητος, τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας ποὺ ἐκπορεύεται ἀπὸ τὸν Πατέρα, αὐτὸς θὰ σᾶς ἀποκαλύψει σὲ ὅλο του τὸ μεγαλεῖο τὴν ἀποστολή μου» (Ἰω. 15, 26).
Ἡ φράση αὐτὴ ἀποτελεῖ τὴν ὕψιστη ἀναγγελία τῆς Πεντηκοστῆς, κατὰ τὴν ὁποίαν, ἡ ἐνέργεια τοῦ Παναγίου Πνεύματος κατέκλυσε τὴν Οἰκουμένη. Μὲ τὸ γεγονὸς αὐτό, οἱ ὀφθαλμοὶ τῶν Μαθητῶν διανοίχτηκαν, τὰ μυστήρια ἐξηγήθηκαν καὶ ἡ θλίψη τῆς ἀπουσίας μεταβλήθηκε σὲ εὐφροσύνη παρουσίας τοῦ Κυρίου, μέσῳ τῆς Ἐκκλησίας, ὡς Σώματός Του, προεκτεινόμενου εἰς τοὺς αἰῶνες.
Ἀδελφοί μου,
Ἡ ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς ποὺ πλησιάζει, ἀποτελεῖ, ὄχι μόνον γιὰ τὴν Ἐκκλησία ἀλλὰ γιὰ τὸν καθέναν ἀπό ἐμᾶς ξεχωριστά, γενέθλια ἡμέρα. Ἡ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας δὲν εἶναι ἄλλο ἀπὸ διαρκῆ σχέση μὲ τὸν Παράκλητο, τὸ Πνεῦμα τῆς Ἀληθείας, μέσῳ τῶν Μυστηρίων καὶ ἰδιαίτερα μέσῳ τοῦ μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Μέσα σὲ ἕναν κόσμο λύπης, φόβου καὶ ἀπογνώσεως, μέσα σὲ μία πραγματικότητα διαποτισμένη ἀπὸ τὸν φόβο τοῦ θανάτου, ἔχουμε τὴν δυνατότητα νὰ ζήσουμε ὡς τέκνα φωτὸς καὶ χαρᾶς. Μίας χαρᾶς, ὅμως, τῆς ἴδιας ποιότητος καὶ τοῦ ἴδιου βάθους, ὅπως ἐκείνης ποὺ διακατεῖχε τὸν Χριστὸ στὴν μεγαλειώδη, τὴν Ἀρχιερατική, ὅπως ὀνομάζεται, προσευχή Του, τῆς ὁποίας ἀπόσπασμα ἀκούσαμε στὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο.
Ἄραγε, ὅμως, εἴμαστε πρόθυμοι νὰ ἐφαρμόσουμε τὸ δικό Του παράδειγμα; Ποθοῦμε νὰ βαδίσουμε πλάι Του τὸν δρόμο τῆς θυσιαστικῆς Του ἀγάπης, θέτοντας σὲ προτεραιότητα, ὄχι τὸν ἑαυτό μας ἀλλὰ τὸν πόνο, τὶς ἔννοιες καὶ τὴν ἀγωνία τοῦ διπλανοῦ μας;
Ἴσως, αὐτὴ ἡ πρόταση ζωῆς νὰ φαίνεται οὐτοπική, ἂν ἀναλογιστεῖ κανεὶς τὶς ἀσθενεῖς ἀνθρώπινες δυνάμεις μας. Μέσα στὴν Ἐκκλησία ὅμως, δὲν εἴμαστε μόνοι. Ἡ δύναμη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μᾶς ἑνώνει διαρκῶς μὲ τὸν Χριστὸ καὶ μᾶς κάνει ἕνα σῶμα μὲ Αὐτόν. Ὅσο ἑνωνόμαστε μὲ τὸν Χριστό, τόσο ἡ δική Του ἀγάπη ἀκτινοβολεῖ στὶς σχέσεις μας μὲ τοὺς ἀνθρώπους. Ὅσο ἐμβαθύνουμε στὴν ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας, τόσο μᾶς ἑνώνει μὲ τοὺς ἀδελφούς μας ἡ ἴδια ἀποστολὴ καὶ ὁ ἴδιος προορισμός.
Δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερη πηγὴ χαρᾶς ἀπὸ μία τέτοια ἀγάπη. Αὐτὴ ἑρμηνεύει τὴν τελευταία φράση τῆς σημερινῆς περικοπῆς:
«Τώρα ὅμως ἐγὼ ἔρχομαι σ’ ἐσένα, καὶ τὰ λέω αὐτὰ ὅσο εἶμαι ἀκόμα στὸν κόσμο, ὥστε νὰ ἔχουν τὴν δική μου τὴν χαρὰ μέσα τοὺς σ’ ὅλη τὴν πληρότητά της» (Ἰω. 17,13).
Ἐὰν μία τέτοια χαρὰ ποθήσουμε καὶ ἐμεῖς, τὴν χαρὰ τῆς προσφορᾶς καὶ τῆς θυσίας στὸ ὄνομα τῆς ἀγάπης γιὰ τοὺς ἀδελφούς μας, εἶναι βέβαιον πώς, καὶ φέτος, θὰ γιορτάσουμε τὴν Πεντηκοστὴ ὡς ἕνα πολύτιμο δῶρο ζωῆς. Ἄς ταυτίσουμε λοιπὸν τὴν ζωή μας μὲ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καὶ εἶναι βέβαιον πὼς θὰ ἀξιωθοῦμε τῶν χαρισμάτων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τῆς μόνης Πηγῆς τῆς ἀληθινῆς χαρᾶς ποὺ τόσο στερεῖται ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος. Ἀμήν. _
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
