Κυριακή Α΄ Νηστειών-Ορθοδοξίας (5 Μαρτίου 2023)
Στην αρχή της δημόσιας δράσης του, ο Ιησούς επιλέγει τους μαθητές του. Τους ανθρώπους εκείνους που έζησαν κοντά του σε όλη διάρκεια της επίγειας ζωής του, άκουσαν την διδασκαλία του, είδαν τα θαύματά του, το Σταυρό και την Ανάστασή του και στη συνέχεια κήρυξαν το ευαγγέλιο της σωτηρίας σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι πρώτοι από τους μαθητές του Χριστού, ήταν ήδη μαθητές του Προδρόμου, μετά όμως από δική του προτροπή ακολούθησαν το Χριστό.
Στη συνέχεια, αναφέρει το σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα, ότι ο Χριστός πήγε στην περιοχή της Γαλιλαίας. Εκεί συνάντησε τον Φίλιππο και τον κάλεσε, λέγοντάς του «Ακολούθησέ με». Ο Φίλιππος όχι μόνο αποδέχτηκε το κάλεσμα του Χριστού, αλλά γεμάτος χαρά βρήκε τον φίλο του, τον Ναθαναήλ και του είπε: «Βρήκαμε εκείνον πού έγραψε ο Μωυσής στο Νόμο και οι Προφήτες, τον Ιησού το γιο του Ιωσήφ από τη Ναζαρέτ». Ο Ναθαναήλ παραξενεύτηκε γιατί, όπως όλοι οι ευσεβείς Ισραηλίτες της εποχής του, γνώριζε πως οι προφητείες έλεγαν ότι ο Χριστός θα είναι Ιουδαίος και συγκεκριμένα από την Βηθλεέμ. Του φάνηκε λοιπόν περίεργο όταν ο Φίλιππος του παρουσίασε ως Μεσσία κάποιον Γαλιλαίο και μάλιστα από την άσημη Ναζαρέτ. Γι’ αυτό ρώτησε με απορία, «από τη Ναζαρέτ μπορεί να βγει τίποτα καλό;». Όμως ο Ιησούς πράγματι ήταν Ιουδαίος και είχε γεννηθεί στη Βηθλεέμ, αλλά επειδή μεγάλωσε στη Ναζαρέτ όλοι νόμιζαν ότι είναι Γαλιλαίος.
Ο Φίλιππος λοιπόν δεν ξέρει τι να απαντήσει. Αναγνωρίζει ότι ο φίλος του έχει δίκιο, νοιώθει όμως από προσωπική του εμπειρία ότι αυτός που τον κάλεσε να τον ακολουθήσει, είναι ο Χριστός, ο Μεσσίας. Το μόνο που λέει στο Ναθαναήλ, είναι «έλα μόνος σου να δεις και να αποφασίσεις», «ἔρχου καὶ ἴδε». Πράγματι, εκείνος πήγε και βεβαιώθηκε, καθώς είχε πλέον προσωπική εμπειρία από την συνάντησή του με το Χριστό.
Ο Ναθαναήλ ήταν καλοπροαίρετος γι’ αυτό και ο Κύριος μόλις τον πλησίασε, τον αποκαλεί «πραγματικό Ισραηλίτη πού δεν υπάρχει μέσα του δόλος». Παρ’ όλα τα κολακευτικά λόγια του Χριστού, αυτός συνέχισε να έχει τις επιφυλάξεις του. Όταν όμως καταλαβαίνει πως ο Κύριος τον βλέπει και τον γνωρίζει, όπου και να βρίσκεται, τότε όλες οι αμφιβολίες του εξαφανίζονται και αναγνωρίζει πως ο συνομιλητής του είναι υιός του Θεού. Τότε «ἀπεκρίθη Ναθαναὴλ καὶ λέγει αὐτῷ· ραββί, σὺ εἶ ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ, σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τοῦ ᾿Ισραήλ». Μετά από αυτή την ομολογία, ο Κύριος του υπόσχεται ότι θα δει πολύ μεγαλύτερα θαυμαστά γεγονότα, «μείζω τούτων ὄψει».
Με τη χάρη του Θεού έχουμε εισέλθει στην Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Η Εκκλησία μας με αυτό το Ευαγγελικό ανάγνωσμα την πρώτη Κυριακή των Νηστειών θέλει να μας προτρέψει να εκμεταλλευτούμε τις ευκαιρίες που μας προσφέρονται την περίοδο αυτή, ώστε και εμείς να αποκτήσουμε την προσωπική εμπειρία του ζωντανού αληθινού Θεού.
Σήμερα που είναι η γιορτή της Ορθοδοξίας, θυμόμαστε την αναστήλωση των ιερών εικόνων. Μετά από μία σκοτεινή περίοδο εκατόν πενήντα περίπου χρόνων, που αμφισβητήθηκε η αγιότητα των ιερών εικόνων, η παράδοση της Εκκλησίας μας νίκησε και οι εικόνες επανήλθαν στους ναούς και στα σπίτια, σαν αντικείμενα τιμητικής προσκύνησης. Αυτό εορτάζουμε ως νίκη της Ορθοδοξίας. Φυσικά οι εικόνες είναι υλικές και χειροποίητες, όμως μας μιλούν με το δικό τους συμβολικό τρόπο για το Θεό και μας αφηγούνται για τη ζωή των αγίων. Και εμείς όταν τις προσκυνούμε, δεν προσκυνούμε το ξύλο το γυαλί και τα χρώματα, αλλά «η τιμή και η προσκύνησις της εικόνος επί το πρωτότυπον διαβαίνει» κατά την Ζ΄ Οικουμενική Σύνοδο.
Η άκτιστη χάρη του Θεού, μας αγιάζει μέσω των υλικών πραγμάτων. Το νερό γίνεται Αγιασμός, το λάδι Ευχέλαιο, το ψωμί και το κρασί Σώμα και Αίμα Χριστού. Οι εικόνες στους ναούς μας, παίρνουν χάρη από το Θεό και αγιάζουν τους πιστούς που με ευλάβεια τις προσκυνούν. Με την χάρη του Θεού επίσης, πολλές εικόνες κάνουν θαύματα και μυροβλύζουν. Στις περιπτώσεις αυτές, η λογική και η επιστήμη δεν έχουν καμία θέση γιατί, «Θεὸς ὅπου βούλεται, νικᾶται φύσεως τάξις» (στιχηρό Εσπερινού κε΄ Μαρτίου).
Ο Θεός δεν πλησιάζεται με λογικά επιχειρήματα και επιστημονικές αποδείξεις. Στη ζωή μας χρειάζονται και αυτά, αλλά δεν έχουν αποδεικτική ισχύ στο χώρο της θεογνωσίας. Όταν ο άνθρωπος τοποθετήσει την πίστη πάνω από την επιστήμη και την δική του λογική, θα βιώσει στην ζωή του πολλά θαυμαστά γεγονότα, όπως υποσχέθηκε ο Χριστός στο Ναθαναήλ. Αμήν.
