
Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Ἡ σημερινὴ μέρα εἶναι ἀφιερωμένη σὲ ἕναν ἀπὸ τοὺς σπουδαιότερους προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τὸν προφήτη Ἠλία. Ἀνήκει σὲ ἐκεῖνες τὶς μεγάλες μορφές, οἱ ὁποῖες ἔζησαν πρὶν τὸν ἐρχομὸ τοῦ ἀληθινοῦ Μεσσία στὴν γῆ, ἀγωνίστηκαν γιὰ τὴν διατήρηση τῆς πίστεως στὸν ἕνα καὶ ἀληθινὸ Θεὸ καὶ συγκρούστηκαν μὲ εἰδωλολάτρες καὶ διεφθαρμένους βασιλεῖς τοῦ Ἰσραήλ, ἐπιδεικνύοντας ἀπίστευτο θάρρος καὶ αὐταπάρνηση, ἡ ὁποία τελικὰ ὁδήγησε τοὺς περισσότερους ἀπὸ αὐτοὺς στὸν μαρτυρικὸ θάνατο.
Τὸ πρόσωπο τοῦ μεγάλου αὐτοῦ προφήτη ἀποτελεῖ καὶ τὸν συνδετικὸ κρίκο τῆς ἑορταστικῆς αὐτῆς ἡμέρας μὲ τὴν ἀποστολικὴ περικοπή, ἡ ὁποία ἀνήκει στὴν Καθολικὴ ἐπιστολὴ τοῦ Ἀποστόλου Ἰακώβου. Ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ἀναφέρει τὸν Προφήτη Ἠλία ὡς Ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ, τοῦ ὁποίου ἡ προσευχή, ἐξ αἰτίας τῆς ἀταλάντευτης πίστεώς του, ἀπέκτησε τόση δύναμη, ὥστε, μέσῳ αὐτῆς, ἐμπόδισε τὴν βροχὴ νὰ ποτίσει τὴν γῆ γιὰ τρία χρόνια. Ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς θεομηνίας ἦταν ἡ ἐπιστροφὴ τῶν Ἰσραηλιτῶν στὴν πίστη τῶν Πατριαρχῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καὶ ἡ ἀπάρνηση τῆς εἰδωλολατρίας.
Ἡ ἐπιστολὴ αὐτὴ ἔχει μεγάλη σημασία γιὰ τὴν Ἐκκλησία μας, τοὺς κινδύνους καὶ τὶς πνευματικὲς ἀνάγκες τῶν πρώτων Χριστιανῶν. Γιὰ τοὺς περισσότερους ἱστορικοὺς τῆς Καινῆς Διαθήκης μάλιστα, θεωρεῖται ὡς ἡ πρώτη Ἐπιστολὴ πρὸς τοὺς Χριστιανούς. Καὶ αὐτὸ διότι ὁ Ἀποστόλους Ἰάκωβος, ἕνα ἀπὸ τὰ σημαντικότερα πρόσωπα τῆς πρώτης Ἐκκλησίας, εἶναι ὁ πρῶτος ἀπὸ τοὺς δώδεκα Ἀποστόλους ποὺ μαρτύρησε στὴν Ἱερουσαλὴμ τὸ 62 μ.Χ., ὁπότε ἡ Ἐπιστολή του δὲν μπορεῖ νὰ γράφτηκε ἀργότερα.
Στὴν Ἐπιστολή, ὁ Ἀπόστολος Ἰάκωβος ἐπιδιώκει νὰ πείσει τοὺς χριστιανοὺς ἀδελφούς του νὰ αἰσθάνονται διαρκῶς πὼς ζοῦν μέσα στὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ ἀναζητοῦν μὲ κάθε τρόπο τὴν ἐπικοινωνία καὶ τὴν ἕνωση μαζί Του. Ἐλᾶτε νὰ ἀναγνωρίσουμε μαζὶ τὴν φλογερὴ ἀγάπη μὲ τὴν ὁποία εἶναι πλημμυρισμένα τὰ λόγια του. Ρωτάει: «Βρίσκεται κανένας σας σὲ δύσκολη θέση; Νὰ προσεύχεται. Εἶναι κάποιος χαρούμενος; Νὰ ὑμνεῖ τὸ Θεό. Εἶναι κάποιος ἀπὸ σᾶς ἄρρωστος; Νὰ προσκαλέσει τοὺς πρεσβυτέρους τῆς ἐκκλησίας νὰ προσευχηθοῦν γι’ αὐτὸν καὶ νὰ τὸν ἀλείψουν μὲ λάδι, ἐπικαλούμενοι τὸ ὄνομα τοῦ Κυρίου» (5: 13-14).
Αὐτὸ ὅμως ποὺ κάνει τὸν λόγο του μοναδικὸ καὶ ἀξίζει νὰ ἀποτελεῖ σταθερὴ πυξίδα στὴν πνευματική μας ζωὴ εἶναι ἡ σύνδεση ποὺ κάνει ἀνάμεσα στὴν προσευχὴ καὶ τὴν ἀγάπη. Τὸ πόση σημασία ἔχει ἡ προσευχὴ στὴν ζωὴ τοῦ Χριστιανοῦ, τὸ γνωρίζουμε ὅλοι, τόσο ἀπὸ τὸν ἴδιο τόν Χριστό, ὅσο καὶ ἀπὸ ὅλους τοὺς Ἁγίους Του ἀνεξαιρέτως. Ὁ Ἀπόστολος Ἰάκωβος ὅμως προχωρᾶ σὲ κάτι ὑπέροχο: Διευρύνει τὴν προσευχή, τὴν κάνει πιὸ πλατιὰ καὶ μᾶς καλεῖ νὰ μὴν τὴν χρησιμοποιοῦμε μόνο ὡς μέσον τῆς προσωπικῆς μας ὠφέλειας καὶ σωτηρίας ἀλλὰ καὶ ὡς ἐργαλεῖο ἀγάπης. Ἀκοῦστε, μὲ πόσο ἁπλὸ τρόπο καταφέρνει νὰ συνδέσει αὐτὰ τὰ δύο:
«Ἡ προσευχὴ ποὺ γίνεται μὲ πίστη, γράφει, εἶναι σὲ θέση νὰ σώσει ἀκόμη καὶ ἕναν ἄρρωστο, μὲ παρέμβαση τοῦ Κυρίου. Κι ἂν ἔχει κάνει ἁμαρτίες, ὁ Κύριος θὰ τοῦ τὶς συγχωρήσει … Νὰ προσεύχεστε ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλο, γιὰ νὰ θεραπευτεῖτε. Ἡ παράκληση ἐκείνου ποὺ ζεῖ σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ἔχει μεγάλη δύναμη καὶ ἀποτελεσματικότητα» (5: 15-16).
Ἀλήθεια, πόσο θὰ ἄλλαζε ἡ πνευματική μας ζωή, ἂν ἐμπιστευόμασταν τὸν λόγο τοῦ Ἀπόστολου Ἰακώβου! Πόσο ὁ φόβος καὶ ἡ ἀγωνία γιὰ τὰ ἀγαπημένα μας πρόσωπα θὰ ἡμέρευαν μὲ τὴν προσευχή, ἂν ἤμασταν βέβαιοι γιὰ τὴν δύναμη της! Ὁ ἅγιος Πορφύριος ὁ Καυσοκαλυβίτης ἔλεγε κάτι συγκινητικὸ καὶ χαριτωμένο: «Μὴ μιλᾶτε πολὺ στὰ παιδιὰ γιὰ τὸν Θεό. Τὰ λόγια μόνον χτυπᾶνε στὰ αὐτιά τους. Μιλῆστε στὸν Θεὸ γιὰ τὰ παιδιά σας. Τότε ὁ Θεὸς παίρνει τὴν προσευχή σας καὶ μέσῳ τοῦ ἀγγέλου τοῦ παιδιοῦ, τὰ λέει στὸ παιδί. Λὲς τὴν προσευχή σου γιὰ τὸ παιδί; Αὐτὸ εἶναι τὸ πιὸ βασικὸ ὅπλο».
Τίνος ὅμως ἡ προσευχὴ ἔχει μεγάλη δύναμη καὶ ἀποτελεσματικότητα; Ἡ προσευχὴ ἐκείνου ποὺ ζεῖ σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ. Μεγάλη παρηγοριὰ κρύβει αὐτὸς ὁ λόγος, ἀδελφοί μου. Παρηγοριά, ἀλλὰ καὶ πνευματικὸ μεγαλεῖο. Ἡ δική μας πνευματικὴ προκοπὴ ἐνισχύει τὴν δύναμη τῆς προσευχῆς μας. Ὅσο ζοῦμε σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὅσο καλλιεργοῦμε καὶ ἐνισχύουμε τὴν σχέση μας μαζί Του, γινόμαστε μέσον παρηγοριᾶς καὶ σωτηρίας τοῦ ἀδελφοῦ μας. Γινόμαστε συνεργοὶ στὸ σχέδιο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ. Γινόμαστε συντελεστὲς ἐνισχύσεως, ἰάσεως, ἀκόμη καὶ ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν του! Ποιά μεγαλύτερη δωρεὰ μπορεῖ κανεὶς νὰ ποθήσει;
Ἀδελφοί μου,
Στὸ σημερινὸ Εὐαγγέλιο ἀκούσαμε γιὰ ἕνα ἀκόμη θαῦμα τοῦ Κυρίου μας. Μὲ μόνον τὸν λόγο Του, ἕνας παραλυτικὸς βρῆκε τὴν ὑγεία του! (Μτθ. 9: 1-8). Ἀκόμη ὅμως καὶ ἐκείνη τὴν μεγαλειώδη στιγμή, οἱ Γραμματεῖς, δηλαδὴ οἱ μορφωμένοι γνῶστες τοῦ Νόμου τοῦ Μωυσῆ, οἱ διανοούμενοι Ἑβραῖοι ποὺ εἶχαν ὀξυμμένο τὸν νοῦ ἀλλὰ ἀναίσθητη τὴν καρδιά τους, ἀντὶ γιὰ εὐγνώμονα τέκνα τοῦ Θεοῦ, μεταβλήθηκαν σὲ θλιβεροὺς κατηγόρους Του, καθὼς δὲν Τοῦ ἀναγνώρισαν τὴν δύναμη καὶ τὸ δικαίωμα νὰ συγχωρεῖ ἁμαρτίες.
Αὐτὸ συμβαίνει μὲ ὅσους μεταβάλουν τὴν πίστη σὲ ὑπόθεση τοῦ νοῦ. Ὅσοι προσεγγίζουν τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ μόνο μὲ τὴν διάνοιά τους, χωρὶς νὰ φροντίζουν τὴν κάθαρση τῆς καρδιᾶς τους ἀπὸ τὰ ἐλαττώματα καὶ τὰ πάθη τους, δὲν θὰ νιώσουν ποτὲ τὴν γαλήνη καὶ τὴν χαρὰ τῆς σχέσεώς τους μὲ τὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν θὰ ἀντιληφθοῦν ποτὲ τὰ διαρκῆ θαύματα ποὺ συμβαίνουν γύρω μας. Ἀντίθετα, θὰ χλευάζουν καὶ θὰ διώκουν ἐκείνους ποὺ μιλοῦν γιὰ τὴν ἀλήθεια ἀπὸ τὸ περίσσευμα τῆς φωτισμένης τους καρδιᾶς, μέσα στὴν ὁποίαν ἐπέτρεψαν, μὲ τὸν πνευματικό τους ἀγῶνα, νὰ κατοικήσει ἡ Θεία Χάρις.
Αὐτὴ εἶναι ἡ ἐξήγηση τῶν διώξεων τῶν Προφητῶν τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Αὐτὴ εἶναι καὶ ἡ ἐξήγηση τῶν διωγμῶν ποὺ ὑπέστησαν καὶ ὑφίστανται μέχρι σήμερα οἱ Χριστιανοὶ σὲ πολλὰ μέρη τῆς γῆς. Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, ὁ Ἀπόστολος Ἰάκωβος, στὴν ἀρχὴ τῆς σημερινῆς περικοπῆς, μᾶς καλεῖ νὰ ὁπλιστοῦμε μὲ ὑπομονὴ ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν βεβαιότητα πὼς ἡ εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ δὲν θὰ ἐπιτρέψει ποτὲ νὰ συντριβοῦν τὰ παιδιά του ἀπὸ τὶς δοκιμασίες καὶ τοὺς πειρασμούς.
Μὲ τὴν ἴδια ὑπομονὴ ἂς ὁπλιστοῦμε καὶ ἐμεῖς. Ἡ πίστη στὸν Χριστὸ ἔχει κόστος καὶ πολλὲς φορές, μᾶς φέρνει σὲ σύγκρουση μὲ τὴν νοοτροπία καὶ τὶς πρακτικὲς τοῦ κόσμου τούτου. Ὑπάρχουν στιγμὲς ποὺ ὁ ἀγῶνας φαίνεται ἄνισος. Ἀκριβῶς τότε, ἂς καταφεύγουμε στὴν ἀσφαλῆ ἄγκυρα τῆς πίστεως καί ἂς εἴμαστε βέβαιοι πὼς κανένας ἄνεμος, ὅσο δυνατὰ καί ἂν πνέει, δὲν εἶναι σὲ θέση νὰ μᾶς χωρίσει ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Πατέρα μας. Ἀμήν.
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ