Κυριακή Γ΄ Νηστειών (19 Μαρτίου 2023)
Βρισκόμαστε στο μέσον της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, και η Αγία μας Εκκλησία μας προσκαλεί σήμερα να προσκυνήσουμε τον Τίμιο και ζωοποιό Σταυρό του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. Ο Σταυρός μας θυμίζει το πάθος του Κυρίου, απ’ όπου παίρνουμε θάρρος και δύναμη να συνεχίσουμε τον αγώνα, ώστε μέσα μας να ζωντανέψει η ελπίδα της Αναστάσεως και να μας δώσει θάρρος και δύναμη στη συνέχιση του δύσκολου πνευματικού μας αγώνα.
Η άσκηση των αρετών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πέρα από την προσωπική ισχυρή θέληση, είναι απαραίτητη και η αγιαστική δύναμη της Εκκλησίας μας. Έτσι οι άγιοι Πατέρες όρισαν, καταμεσής της αγίας Τεσσαρακοστής να προσκυνείται ο Τίμιος Σταυρός του Κυρίου, για να λαμβάνουμε οι πιστοί από αυτόν χάρη και δύναμη για να συνεχίσουμε με σθένος τον πνευματικό μας αγώνα.
Μας λέγει το συναξάρι της Κυριακής
«Τη αυτή ημέρα Κυριακή τρίτη των Νηστειών, την προσκύνησιν εορτάζομεν του τιμίου και ζωοποιού Σταυρού». Επειδή στη διάρκεια της νηστείας των σαράντα ημερών, κατά κάποιο τρόπο, και εμείς σταυρωνόμαστε, νεκρωνόμαστε από τα πάθη, έχουμε την πίκρα της ακηδίας και της πτώσης, γι΄ αυτό υψώνεται ο τίμιος και ζωοποιός Σταυρός, για αναψυχή και υποστήριξή μας· μας θυμίζει τα πάθη του Κυρίου Ιησού Χριστού και μας παρηγορεί… Είμαστε σαν τους οδοιπόρους σε δύσκολο και μακρινό δρόμο που κατάκοποι, αν βρουν κάποιο δένδρο κάθονται για λίγο στη σκιά του να αναπαυθούν και ανανεωμένοι συνεχίζουν το δρόμο τους. Έτσι και τώρα τον καιρό της νηστείας και στο δύσκολο ταξίδι της προσπάθειας, ο ζωηφόρος Σταυρός φυτεύτηκε στο μέσον του δρόμου από τους αγίους Πατέρες για να μας δώσει άνεση και αναψυχή, για να μας ενθαρρύνει στην υπόλοιπη προσπάθειά μας.
«Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν» μας λέγει ο Κύριος. Και απευθύνει την πρόσκλησή του σε όλους, εδώ και δυο χιλιάδες χρόνια. Δεν έχει νόημα η σωτηρία, χωρίς την ελεύθερη βούληση του καθενός μας. Η σωτηρία δεν είναι αποτέλεσμα εξαναγκασμού και βίας, αλλά ελεύθερης και αβίαστης συγκατάθεσης μας. Κύριο χαρακτηριστικό του Θεού που δόθηκε και στον άνθρωπο είναι η ελευθερία, το αυτεξούσιο. Δεν θέλει ο Θεός να έρθει και να το αφαιρέσει κάνοντας τον άνθρωπο άβουλο. Μόνο ο άνθρωπος, σε αντίθεση με όλο το ζωικό βασίλειο, έχει αυτό ο προνόμιο της ελευθερίας.
Και αυτό το προνόμιο θα πρέπει ο άνθρωπος να το διαχειριστεί σωστά. Να καταλάβει πόσο ο Θεός τον αγάπησε και του του χάρισε το αυτεξούσιο.
Σύμφωνα με την διδασκαλία της Εκκλησίας μας υπάρχουν τρεις τάξεις ανθρώπων. Στην πρώτη είναι αυτοί που αγαπούν τον Θεό και τηρούν τις εντολές Του από φόβο μήπως τιμωρηθούν. Αυτοί είναι οι δούλοι. Στη δεύτερη τάξη είναι αυτοί που αγαπούν τον Θεό και τηρούν τις εντολές Του γιατί ελπίζουν σε ανταπόδοση. Αυτοί είναι οι μισθωτοί. Τέλος υπάρχει και μία τελευταία τάξη στην οποία ανήκουν αυτοί που αγαπούν τον Θεό και τηρούν τα προστάγματα Του από ανιδιοτελή αγάπη. Αυτοί είναι οι ελεύθεροι. Τέτοια πρέπει να είναι η αγάπη του σωστού Χριστιανού προς τον Θεό. Αγάπη χωρίς φόβο. Ελεύθερα και χωρίς ιδιοτέλεια πρέπει να αγαπά κάποιος τον δημιουργό του.
Η εποχή μας, αλλά και η κάθε εποχή, διέπεται από το κοσμικό φρόνημα, που είτε δεν κατανοεί είτε απορρίπτει τα λόγια του Ευαγγελίου, προτιμώντας όχι τον πνευματικό αγώνα αλλά την άνεση και την ικανοποίηση των κάθε είδους απαιτήσεων και επιθυμιών που εξυπηρετούν τον προσωπικό μας εγωισμό.
Όμως το να θέλει κάποιος να βρίσκεται πίσω από το Χριστό, είναι σημείο σωτηρίας. Γιατί μόνο έτσι σώζεται, αλλιώς αλλοτριώνεται και η αλλοτρίωση οδηγεί στην απώλεια.
Όποιος, λοιπόν, θέλει να είναι πραγματικός μαθητής του Χριστού, θα πρέπει να σηκώσει τον σταυρό του αγόγγυστα και να Τον ακολουθήσει. Θα πρέπει να υπομείνει τα προβλήματα, τους πειρασμούς και τις θλίψεις. Αυτός που ακολουθεί τον Χριστό πραγματικά είναι αυτός που προηγουμένως απαρνήθηκε πρώτα τον ίδιο του τον εαυτό. Είναι αυτός, δηλαδή, που αφήνει πίσω του τον «παλαιό άνθρωπο», όπως χαρακτηριστικά λέει ο Απόστολος Παύλος, και ακολουθεί τον Χριστό. Αυτός που αφήνει τις κακές συνήθειες, που τον απομάκρυναν από τον Θεό, τον αποξένωσαν από τη θεία παρουσία και τελικά τον υποδούλωσαν. Αυτός που αγωνίζεται ενάντια στα πάθη του και δεν τα αφήνει να τον κυριεύουν και να τον κρατούν δέσμιο. Αυτός που μετανοεί και κλαίει για τις αμαρτίες του. Αυτός που γυρίζει σελίδα και βάζει αρχή μετανοίας και θέτει ως βοηθό και συμπαραστάτη στον αγώνα του τον ίδιο τον Χριστό.
Ας προσκυνήσουμε, λοιπόν, σήμερα με κατάνυξη τόν Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό του Σωτήρος μας Χριστού. Ας αντλήσουμε από εκείνον τη δύναμη και το κουράγιο και τη βοήθεια που μας είναι τόσο αναγκαία, ώστε ανανεωμένοι και καθησυχασμένοι να συνεχίσουμε τόν υπόλοιπο χρόνο τῆς Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής και να ανεβούμε τον πνευματικό μας Γολγοθά, το Γολγοθά που όμως πάντα ακολουθεί η Ανάσταση. Αμήν
