«Ἄκουσον Θύγατερ και ἴδε και κλῖνον τό οὖς σου καί ἐπιλάθου τοῦ λαοῦ σου καί τοῦ οἴκου τοῦ πατρός σου καί ἐπιθυμήσει ὁ Βασιλεύς τοῦ κάλλους σου» (Ψαλμ. 44)
Ἀγαπητοὶ μου πατέρες καὶ ἀδελφοί,
Παιδιὰ μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Ἡ Κυρία Θεοτόκος δέν ἦταν ἁπλῶς μία εὐσεβής κοπέλα, ἡ ὁποία συμμετεῖχε στή σωτηρία μας μέ ἕναν παθητικό τρόπο, ἀποδεχόμενη τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἔτσι ὅπως τῆς τό εἶπε ὁ Ἄγγελος. Ἡ Παναγία μας συμμετεῖχε στό σχέδιο τοῦ Θεοῦ, ἐργάσθηκε γιά νά προσφέρει στόν Θεό ὅλα τά στοιχεῖα πού χρειαζόταν τό φιλάνθρωπο σχέδιό Του, ὥστε νά σαρκωθεῖ καί νά μᾶς λυτρώσει. Αὐτά τά στοιχεία, μᾶς λέει ὁ Ἄγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας, εἶναι: «Βίος πανάμωμος, ζωή πάναγνος, ἄρνησις κακίας ἁπάσης, ἄσκησις ἀρετῆς ἁπάσης, ψυχή καθαρωτέρα φωτός, σῶμα διά πάντων πνευματικόν».
Σέ ἕναν ὕμνο τοῦ Εὐαγγελισμοῦ ψάλλουμε «ἠράσθη τοῦ κάλλους σου ὁ Χριστός» καί ὁ Προφητάναξ Δαβίδ θά πεῖ «…καί ἐπεθυμήσει ὁ Βασιλεύς τοῦ κάλλους σου». Ὁ ψαλμωδός ἀναφέρεται στήν Ὑπεραγία Θεοτόκο μέ κολακευτικά λόγια, διότι εἶναι ἡ θυγατέρα τοῦ Θεοῦ, τό πνευματικό κάλλος τῆς ὁποίας ἐπιθυμεῖ ὁ Βασιλεῦς Κύριος. Τό κάλλος τῆς Παναγίας εἶναι καρπός τῆς Θείας Χάριτος. Ἡ Παναγία μέ τήν καλλιέργεια τῶν ἀρετῶν ἀπέκτησε αὐτό τό κάλλος, τό ὁποῖο ἤλκυσε τόν Θεό, γενόμενη πρότυπο πνευματικῆς ὀμορφιᾶς. Καθίσταται Κεχαριτωμένη καί Ὑψηλοτέρα τῶν Οὐρανῶν, ὥστε νά μᾶς λυτρώνει ἐκ τῆς κατάρας καί νά γίνεται μεσίτρια γιά ὅλο τόν κόσμο.
Ἡ Θεοτόκος μᾶς προσφέρει ἕνα ἄλλο πρότυπο ὀμορφιᾶς, διότι:
1) Ἀκούει (Ἄκουσον θύγατερ).
Ἀκούει τόν λόγο τοῦ Θεοῦ καί παραμένει πιστή σέ αὐτόν. Μᾶς διδάσκει ὅτι ὀμορφιά εἶναι νά ἔχει κανείς τά ὦτα τῆς ψυχῆς του στραμμένα στόν Θεό, μακριά ἀπό τίς σειρῆνες τοῦ κόσμου καί ἀπό κάθε τί πού προκαλεῖ σύγχυση.
2) Βλέπει (καί ἴδε).
Βλέπει τόν ἐσωτερικό κόσμο τῆς ἀρετῆς καί μέ τούς ὀφθαλμούς της ἀτενίζει καί φροντίζει τό ἐσωτερικό κάλλος, πού προέρχεται ἀπό τήν ἄσκηση, τήν παρθενία, τήν ἐγκράτεια, ἀρετές πού ὁδηγοῦν στήν ὅραση τοῦ Θεοῦ. «Ἡ Παναγία βλέπει τόν Χριστό, ὄχι μόνο αίσθητῶς ἐν τῷ κόσμῳ, ἀλλά καί διά τῆς καρδιακῆς προσευχῆς, καθῶς ὁ πνευματικός ὀφθαλμός της ἦταν κεκαθαρμένος καί ὁ λογισμός της παραδομένος στόν Χριστό», λέει ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης.
3) Ὑπακούει (καί κλῖνον το οὕς σου).
Ἡ Θεοτόκος ἀποτελεῖ τό πρότυπο τῆς ὑπακοῆς στόν Θεό. Ἡ πρώτη Εὔα, διά τῆς ἀνυπακοῆς, ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο στόν θάνατο. Ἡ δεύτερη Εὔα, ἡ Παναγία διά τῆς ὑπακοῆς, μᾶς ἐπανασυνδέει μέ τήν Ζωή.
4) Ἀποτάσσεται τήν ματαιότητα καί ζεῖ ἀσκητικά (καί ἐπιλάθου τοῦ λαοῦ σου καί τοῦ οἴκου τοῦ πατρός σου).
Ἡ Κυρία Θεοτόκος ἀποτελεῖ τό παράδειγμα τῆς ἀποταγῆς καί τό καύχημα τῆς Ἐκκλησίας, κληρικῶν, μοναχῶν, καί λαϊκῶν. Ἄπαντες τήν ἔχουν προστάτιδα, οἱ Χριστιανοί, οἱ ἐνορίες, τά μοναστήρια, διότι ἀπετάχθη τήν ματαιότητα τοῦ κόσμου, ἐνῶ ζοῦσε ἐν τῷ κόσμῳ καί ἔζησε ἐντός οἰκογενείας, ἐν παρθενίᾳ. Ἀπέταξε τούς δεσμούς τούς φυλετικούς, τούς ἐθνικούς, τούς προσωπικούς καί προσεύχεται γιά ὅλο τόν κόσμο. Ἔζησε μέσα στόν κόσμο, ἀλώβητη ἀπό τήν ἁμαρτία καί τήν ἡδονή.
Ἄς πρεσβεύει ἡ Παναγία μας νά ἀγωνιζόμαστε νά διέλθουμε ἐκ τῆς ζωῆς τοῦ κόσμου στήν αἰώνιο ζωή, δαμάζοντας μέ τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ τούς ἐμπαθεῖς λογισμούς καί κάθε ἐπιθυμία δόξης, ἡδονῆς καί φιλαυτίας. Ἀμήν.
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
