Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία πὼς ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὑπῆρξε τὸ καθοριστικότερο πρόσωπο τῆς διαδόσεως τοῦ Εὐαγγελίου, κατὰ τὴν κρίσιμη περίοδο τῆς ἱδρύσεως τῆς πρώτης Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ. Δὲν ὑπάρχει ἐπίσης ἀμφιβολία πὼς ὁ λόγος του, γραπτὸς καὶ προφορικός, ὁ τρόπος ποὺ ἔδρασε, κυρίως ὅμως ἡ ἁγιότητά του, ἀποτελοῦν τὸ θεμέλιο τῆς ὀργανώσεως τῆς πρώτης χριστιανικῆς κοινότητος, ἀλλὰ καὶ τοῦ τρόπου, μὲ τὸν ὁποῖον ἡ Ἐκκλησία ἀνοίγει διάλογο μὲ τὸν κόσμο μέχρι σήμερα.
Ὁ μεγάλος Ἀπόστολος, ἤδη ἀπὸ αὐτὴ τὴν ζωή, ἀξιώθηκε νὰ γευτεῖ τὴν αἰωνιότητα. Ὑπῆρξε, ὅμως, καὶ ἕνας ἄνθρωπος προσγειωμένος, ρεαλιστὴς καὶ πρακτικός, στηρίζοντας τὴν ἱεραποστολική του δράση στὴν γνώση τῶν κοινωνικῶν συνθηκῶν τῆς ἐποχῆς του, ἀλλὰ καὶ τῶν διαχρονικῶν ἀνθρωπίνων παθῶν. Δὲν ἐγκλωβίστηκε ὅμως στὶς συνθῆκες τοῦ δικοῦ του κόσμου. Ἡ προσοχή του καὶ ἡ ἔννοια τοῦ ἦταν στραμμένες πρὸς τὸ μέλλον. Γνώριζε πὼς σύντομα θὰ ἐγκαταλείψει τὸν κόσμο, καὶ μάλιστα μὲ τρόπο μαρτυρικό. Γνώριζε τὸ μέγεθος τῶν πειρασμῶν ποὺ θὰ πλήξουν τὶς νεοσύστατες Ἐκκλησίες. Γνώριζε πὼς σύντομα, ὅλες οἱ δυνάμεις τοῦ κόσμου θὰ συσπειρωθοῦν ἐναντίον τους. Δὲν ἀμφιβάλλει ὅμως γιὰ τὴν ἀκατανίκητη δύναμη τοῦ Θεοῦ. Ἕνα φοβᾶται· γιὰ ἕνα ἀνησυχεῖ: Γιὰ τὴν διάσπαση, τοὺς φατριασμοὺς καὶ τὰ σχίσματα μέσα στὴν Ἐκκλησία. Ὅλα αὐτὰ τὰ δεινά παρουσιάστηκαν ἐν ὅσῳ ἐκεῖνος ἦταν ἀκόμα ζωντανὸς καὶ τὰ ὁποῖα, μὲ ἰδιαίτερη ὀξύτητα, ἐμφανίστηκαν στὴν Ἐκκλησία τῆς Κορίνθου.
Ὅπως τὴν περασμένη Κυριακή, ἔτσι καὶ σήμερα, τὸ Ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα προέρχεται ἀπὸ τὴν πρώτη Ἐπιστολὴ πρὸς τοὺς Κορινθίους. Ἴδιο τὸ θέμα: Ἡ μεγάλη, ἡ ζωτικὴ ἀνάγκη γιὰ ἑνότητα. Γνωρίζουμε τί συνέβαινε στὴν Κόρινθο, ἴσως καὶ σὲ ἄλλες Ἐκκλησίες: Ἄνθρωποι μὲ ἱεραποστολικὸ ζῆλο, μὲ γοητευτικὸ λόγο, μὲ δυνατότητα νὰ πείθουν τοὺς ἀκροατές τους, ἐπέτρεψαν στὸν ἐγωισμὸ νὰ κυριαρχήσει στὴν ψυχή τους καί, ἐπηρεασμένοι ἀπὸ τὴν ἀπήχηση τῶν λόγων τους, διεκδίκησαν μέσα στὴν Ἐκκλησία τὰ πρωτεῖα. Γύρω τους συσπειρώθηκαν ὁπαδοὶ καὶ θαυμαστές. Φαίνεται πὼς ὁ ἀνταγωνισμὸς μεταξύ τους θέριεψε καὶ ἡ ἑνότητα, ἡ βασισμένη στὴν κοινὴ πίστη, κλονίστηκε.
Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος προσπαθεῖ νὰ τοὺς συνεφέρει, ταπεινώνοντας πρῶτα τὸν ἴδιο τόν ἑαυτό του. Ὁπωσδήποτε, πολλοὶ θὰ τὸν θεωροῦσαν μεγάλο δάσκαλο καὶ θὰ ἤθελαν νὰ ἀνήκουν στὸν στενό του κύκλο. Ἐκεῖνος ὅμως τοὺς θυμίζει: «Εἶμαι συνεργάτης στὴν ὑπηρεσία τοῦ Θεοῦ κι ἐσεῖς τὸ χωράφι τοῦ Θεοῦ, τὸ οἰκοδόμημα τοῦ Θεοῦ» (Α΄ Κόρ. 3: 9).
Τὸ παρατηρεῖτε; Τρεῖς φορές, μέσα σὲ μιὰ φράση, ὑπάρχει ἡ λέξη «Θεός». Ἐκεῖνος εἶναι ποὺ συνέλαβε τὸ ἔργο τῆς σωτηρίας μας. Ἐκεῖνος τὸ ἐγκαινίασε καὶ θὰ τὸ πραγματοποιεῖ διαρκῶς μέχρι συντελείας τοῦ αἰῶνος. Συνεργάτες στὸ ἔργο τοῦ Θεοῦ ἀξιωθήκαμε νὰ εἴμαστε. Μόνον ὅμως μιὰ ἑνιαία καὶ συμπαγὴς Ἐκκλησία εἶναι σὲ θέση νὰ ἐκπληρώσει τὴν ἀποστολή της, ὅπως ἑνιαῖο εἶναι ἕνα χωράφι ποὺ περιμένει τὴν σπορά, ὅπως συμπαγὴς καὶ χωρὶς ρωγμὲς εἶναι μιὰ οἰκοδομή, ἡ ὁποία στέκει ἀτράνταχτη στὶς ἐπιθέσεις τῆς καταιγίδας.
Στὸ ἔργο αὐτό, στὸ ὁποῖο ὁ Ἀπόστολος Παῦλος δὲν ἀρνεῖται τὸν πρωταγωνιστικό του ρόλο, δὲν προβάλλει τὸν ἑαυτό του ἀλλὰ τὸν Ἰησοῦ Χριστό. Ὅποιος ξεχνᾶ πὼς Ἐκεῖνος εἶναι τὸ θεμέλιο, ἡ ἀποστολή του εἶναι καταδικασμένη νὰ μὴν ἀντέξει τὴν ὥρα τῆς κρίσεως, δηλαδὴ τὴν ὥρα ποὺ οἱ δυσκολίες θὰ ἀποκαλύψουν τὰ σαθρά της θεμέλια.
«Γιατί κανένας, γράφει στοὺς Κορινθίους, δὲν μπορεῖ νὰ βάλει ἄλλο θεμέλιο ἐκτὸς ἀπὸ αὐτὸ ποὺ ὑπάρχει καὶ ποὺ εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Τὸ ἔργο τοῦ καθενὸς θὰ φανεῖ· θὰ τὸ φέρει στὸ φῶς ἡ ἡμέρα τῆς κρίσεως. Γιατί ἡ ἡμέρα αὐτὴ θὰ φανερωθεῖ μὲ τρόπο πύρινο, καὶ ἡ ποιότητα τοῦ ἔργου καθενὸς θὰ δοκιμαστεῖ ἀπὸ τὴν φωτιά. Ἂν τὸ ἔργο ποὺ ἔχτισε κάποιος ἀντέξει, αὐτὸς θὰ λάβει μισθὸ· ἂν ὅμως τὸ ἔργο του καταστραφεῖ ἀπὸ τὴν φωτιά, αὐτὸς θὰ χάσει τὴν ἀμοιβή του» (στ. 11, 13-15).
Ὅπως σᾶς ἀνέφερα, ὁ Παῦλος δὲν εἶναι ὁ ἱεροκήρυκας τῶν μεγάλων λόγων, ἀλλὰ ὁ πρακτικὸς καὶ ρεαλιστὴς ἱεραπόστολος, ὁ ὁποῖος προβλέπει μὲ βεβαιότητα: Μόνο μία ρίζα, τῆς ὁποίας ἡ δύναμη καὶ οἱ χυμοὶ δὲν ἐξαντλοῦνται ποτέ, ἀποτελοῦν ἐγγύηση τῆς ἀντοχῆς καὶ τῆς καρποφορίας τοῦ δέντρου, ὅσο τρομερὲς κι ἂν εἶναι οἱ ριπὲς τοῦ ἀνέμου.
Τώρα πλέον γνωρίζουμε καὶ βλέπουμε καθημερινὰ τὴν ἀπίστευτη δύναμη τῶν καταιγίδων ποὺ χτυποῦν διαρκῶς τὴν Ἐκκλησία. Εἶναι οἱ ἴδιες ριπὲς ποὺ κτυποῦσαν καὶ τὴν βάρκα τῶν μαθητῶν τοῦ Κυρίου καταμεσῆς τῆς λίμνης τῆς Γενησαρέτ, ὅπως μᾶς περιγράφει ἡ σημερινὴ Εὐαγγελικὴ περικοπή. Ἦταν ἡ ὥρα τῆς ἀπελπισίας, ἡ ὥρα τοῦ χαμοῦ. Οἱ μαθητὲς ἔνιωθαν πὼς ὁ θάνατος εἶναι κοντὰ καὶ τὰ κύματα σύντομα θὰ γίνουν τὸ μνῆμα τους. Καὶ τότε, μιὰ ἀναπάντεχη σωτηρία ἦρθε μὲ τὴν μεγαλειώδη φωνὴ τοῦ Χριστοῦ: «Θάρρος! Ἐγὼ εἶμαι, μὴ φοβᾶστε» (Μτθ. 14: 27).
Καὶ ἦταν τέτοια ἡ βεβαιότητα αὐτῆς τῆς χειροπιαστῆς σωτηρίας, ὥστε ὁ Ἀπόστολος Πέτρος ἀποφασίζει νὰ κάνει τὰ νερὰ τῆς λίμνης στέρεο μονοπάτι γιὰ νὰ φτάσει στὴν ἀγκαλιὰ τοῦ Διδασκάλου του.
«Κύριε», τοῦ εἶπε, «ἂν εἶσαι ἐσύ, δῶσε μου ἐντολὴ νὰ ἔρθω κοντά σου περπατῶντας στὰ νερά». Κι ἐκεῖνος τοῦ εἶπε: «Ἔλα». Καὶ μόλις ἀνέβηκαν μαζὶ στὸ καΐκι κόπασε ὁ ἄνεμος» (28-29,32).
Ἀδελφοί μου,
Κανένας ἄνθρωπος, ὅσο φωτισμένος, ὅσο ἐμπνευσμένος, ὅσο ἱκανὸς ὅσο ἅγιος, δὲν εἶναι σὲ θέση νὰ ὑποκαταστήσει τὴν λυτρωτικὴ παρουσία τοῦ Χριστοῦ μας, ὅταν οἱ ἀνθρώπινες δυνάμεις ἔχουν φτάσει στὰ ὅριά τους. Τὸ γνωρίζει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος καὶ γι΄ αὐτὸ ἀγωνίζεται νὰ ἐνισχύσει τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας, ὥστε, σὰν ἕνα σῶμα καὶ μία καρδιά, νὰ στραφεῖ πρὸς αὐτὴ τὴν θεία παρουσία.
Ὅποιο ἔργο, ὅποιο λειτούργημα, ὅποια διακονία μᾶς ἔχει ἀναθέσει ἡ Ἐκκλησία, μόνο ὡς ἀφοσιωμένοι ἀκόλουθοι τοῦ Ἱδρυτῆ καὶ Κεφαλῆς τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, μποροῦμε νὰ ἐκπληρώσουμε. Διαχειριστὲς εἴμαστε τῶν Μυστηρίων καὶ τῶν θαυμασίων Του, ὅπως ἀναφέρει ὁ Παῦλος σὲ ἕνα ἄλλο σημεῖο τῆς ἴδιας ἐπιστολῆς (4:1).
Χωρὶς τὴν δική του διαρκῆ τροφοδοσία καὶ χωρὶς τὴν δική μας ταπείνωση, ὁ ὅποιος ζῆλος μας εἶναι καταδικασμένος νὰ μαραθεῖ καὶ τὸ ὅποιο ἔργο μας, ὅσο κι ἂν φαίνεται ἀξιοθαύμαστο στὴν ἀρχή, εἶναι καταδικασμένο νὰ σβήσει.
Ἂς παρακαλοῦμε, λοιπόν, τὸν Θεὸ νὰ στέκει πάντα δίπλα μας, σύμμαχος κραταιὸς στὴν μάχη ἐναντίον τοῦ ἐγωισμοῦ καὶ τῆς ἐπάρσεως ποὺ δὲν σταματοῦν ποτὲ νὰ πολιορκοῦν τὴν ἀνθρώπινη ψυχή. Ὅσο ἀγωνιζόμαστε στὸ δικό Του Ὄνομα καὶ βρίσκουμε παρηγοριὰ καὶ ἐνίσχυση κάτω ἀπὸ τὴ δική Του εὐλογία, θὰ βλέπουμε νὰ πολλαπλασιάζονται οἱ καρποὶ τῶν πνευματικῶν κόπων μας καὶ νὰ καρποφοροῦν τὰ ἔργα μας, πρὸς δόξαν Θεοῦ καὶ πρὸς σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Ἀμήν.
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
