Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Ὁ νέος χρόνος διανύει ἤδη τὶς πρῶτες του ἡμέρες καὶ ἡ καθημερινότητα ἀρχίζει νὰ ξαναβρίσκει τοὺς συνηθισμένους ρυθμούς της. Γιὰ μᾶς ὅμως, τὰ Χριστούγεννα δὲν πρέπει νὰ ἀποτελοῦν μόνον μιά ἁπλη γιορτή, ἡ ὁποία, κάθε χρόνο, ἔρχεται καὶ παρέρχεται, ἀλλὰ ἀφορμή ἀνανέωσης τῆς σχέσης μας μὲ τὸν Χριστό καί ἐνδυνάμωσης τοῦ πνευματικοῦ μας ἀγῶνα.
Οἱ γιορτινὲς ἡμέρες μπορεῖ νὰ πέρασαν, τὸ φῶς, ὅμως τοῦ Χριστοῦ μας, τοῦ Ἥλιου τῆς δικαιοσύνης, δὲν μᾶς ἐγκαταλείπει. Εἶναι τὸ μόνο φῶς ποὺ μπορεῖ νὰ διαλύσει τὸ σκοτάδι τῆς πνευματικῆς ἀμάθειας καὶ τῆς πλάνης καὶ νὰ χαρίσει στὴν ψυχή μας καὶ σὲ ὅλο τὸν κόσμο τὴν ἀληθινὴ γνώση τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ νοήματος τῆς ζωῆς μας.
Αὐτὴ ἡ ἀληθινὴ γνώση, ἡ ὁποία ἀνέτειλε στὸν κόσμο μὲ τὴν Γέννηση τοῦ Χριστοῦ, διαποτίζει καὶ τὴν σημερινὴ ἀποστολικὴ περικοπή, ποὺ ἀποτελεῖ ἀπόσπασμα τῆς ἐπιστολῆς τοῦ ἀποστόλου Παύλου πρὸς τοὺς Κολοσσαεῖς. Ὁ ἴδιος, ὅταν τὴν γράφει, βρίσκεται σὲ μία φυλακὴ τῆς Ρώμης, αὐτὸ ὅμως δὲν τὸν ἐμποδίζει νὰ φλέγεται ἀπὸ πατρικὴ ἀγάπη πρὸς τὶς Ἐκκλησίες τῆς Ἀνατολῆς. Μιὰ τέτοια Ἐκκλησία ἦταν καὶ ἐκείνη τῶν Κολοσσῶν, μιᾶς ἀπὸ τὶς ἀρχαιότατες ἀκμάζουσες πόλεις στὴν κεντρικὴ Μικρὰ Ἀσία. Τὴν ἵδρυσε ὁ μαθητὴς τοῦ ἀποστόλου Παύλου Ἐπαφρᾶς, ὁ ὁποῖος καὶ τὸν πληροφόρησε γιὰ περίεργες διδασκαλίες ποὺ εἶχαν παρεισφρήσει στὴν κοινότητα τῶν Χριστιανῶν, μεταβάλλοντας τὴν νέα πίστη σὲ ἕνα μεῖγμα ἑλληνικῆς φιλοσοφίας καὶ ἰουδαϊκῆς αὐστηρότητας.
Ὁ πυρήνας τῆς διδασκαλίας τοῦ ἀποστόλου Παύλου, καὶ σὲ αὐτὴ τὴν ἐπιστολή, παραμένει σταθερός: Ἡ χριστιανικὴ πίστη βρίσκεται πέρα ἀπὸ λογικοὺς συλλογισμοὺς καὶ ἔχει ὡς βασικὸ περιεχόμενο, ὄχι τὴν τήρηση κάποιων ἐντολῶν ἀλλὰ τὴν ἀπόλυτη πίστη καὶ τὴν ἀγάπη πρὸς τὸ πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ ἐνσαρκωμένου Θεοῦ. Ὅμως, μὲ κάτι παράδοξο ξεκινᾷ ἡ σημερινὴ περικοπή. Τί ἀναφέρει ὁ πρῶτος στίχος;
«Ὅταν ὁ Χριστός, ποὺ εἶναι ἡ ἴδια ἡ ζωή, μᾶς φανερωθεῖ, τότε καὶ ἐσεῖς θὰ φανερωθεῖτε μαζί του δοξασμένοι».
Δὲν εἶναι ἄραγε κάπως παράξενο νὰ μιλᾷ ὁ ἀπόστολος Παῦλος γιὰ μία φανέρωση πού θὰ συμβεῖ σὰν νὰ μὴν ἔχει ἀκόμη ἐμφανιστεῖ ὁ Χριστὸς στὴν γῆ; Ὄχι ἀδελφοί μου! Ὁ ἅγιος Ἀπόστολος δὲν ἀναφέρεται στὸν πρῶτο ἐρχομὸ τοῦ Χριστοῦ, ὅταν γεννήθηκε στὸ ταπεινὸ σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ, ἀλλὰ στὸν δεύτερο ἐρχομό Του, ἐκεῖνον ποὺ θὰ πραγματοποιηθεῖ μὲ ἀσύλληπτη δόξα καὶ θὰ κρίνει ζώντας καὶ νεκρούς. Πρόκειται γιὰ μία προσδοκία πού πλημμύριζε τὴν καρδιὰ τῶν πρώτων Χριστιανῶν καὶ τοὺς ἔδινε τὴν δύναμη καὶ τὸ κουράγιο νὰ ἀντιμετωπίσουν τὶς ἀφάνταστες δυσκολίες καὶ τοὺς φοβεροὺς διωγμοὺς τῆς ἐποχῆς ἐκείνης. Πρόκειται ὅμως καὶ γιὰ μία προσδοκία, τὴν ὁποία ἐμεῖς δὲν φροντίζουμε νὰ τοποθετήσουμε στὸ κέντρο τῆς πίστης μας, μὲ ἀποτέλεσμα, οἱ πνευματικές μας δυνάμεις νὰ ἐξασθενοῦν καί, συχνά, ἡ ἀπογοήτευση ἀπὸ τὴν διάλυση καὶ τὴν φρίκη τῆς ἐποχῆς μας νὰ μᾶς κατακλύζει.
Ἡ ἀλήθεια ὅμως παραμένει: Κάθε ἡμέρα ποὺ περνάει, μᾶς φέρνει ὅλο καὶ πιὸ κοντὰ στὴν μεγάλη ἐκείνη στιγμὴ τῆς φανέρωσης τῆς δόξας τοῦ Χριστοῦ κατὰ τὴν Δευτέρα Παρουσία Του. Στὸ τέλος τῆς ἱστορίας, τὸ φῶς θὰ νικήσει ὁριστικὰ τὸ σκοτάδι. Ὅποιος παραδίδει τὴν ὕπαρξή του σ΄ αὐτὴ τὴν προσμονή, βλέπει τὶς πνευματικές του δυνάμεις νὰ αὐξάνονται καὶ νὰ ἀποκτᾷ ὅλο καὶ μεγαλύτερη καρτερία καὶ ὑπομονή, ὥστε νὰ ἀντιμετωπίσει τὶς δυσκολίες καὶ τοὺς πειρασμοὺς ποὺ καθημερινά μας ἀπειλοῦν.
Ὑπάρχει ὅμως καὶ μία ἄλλη διάσταση αὐτῆς τῆς φανέρωσης, πού μᾶς ἀφορᾷ προσωπικά: Πρὶν λίγες ἡμέρες ἑορτάσαμε τὰ Χριστούγεννα, δηλαδὴ τὴν πρώτη ἐμφάνιση τοῦ Χριστοῦ στὴν γῆ. Ἄραγε, ἡ ἐμφάνιση αὐτὴ πραγματοποιήθηκε καὶ στὴν καρδιά μας; Γέμισε ὁ κόσμος ἀπὸ εἰκόνες τῆς Γεννήσεως· ἐγκαταστάθηκε, ὅμως, ὁ νεογέννητος Χριστὸς στὸ κέντρο τῆς ὕπαρξής μας· ἤ, μήπως, ἡ καρδιά μας παρέμεινε κλειστή, ὅπως οἱ πόρτες τῶν σπιτιῶν τῆς Βηθλεὲμ ἐκείνη τὴν νύχτα; Νεκρώθηκαν μέσα μας ὅλα ἐκεῖνα τὰ χαρακτηριστικά τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου, πρὶν ὁ Χριστός ἀναγεννησει, στὸ πρόσωπό Του, τὸν νέον ἄνθρωπο; Ἑτοιμάσαμε τὸν ἑαυτό μας νὰ δεχτεῖ τὴν νέα ζωή, τὴν αἰώνια ζωή, ποὺ ἔφερε ὁ Χριστὸς στὴν γῆ καὶ τὴν παρέδωσε ὡς δῶρο στὸν καθένα μας προσωπικά;
Σήμερα, ὁ ἀπόστολος Παύλος μᾶς καλεῖ νὰ μὴν ἀρκεστοῦμε σὲ μιὰ θεωρητικὴ πίστη γιὰ τὴν θεότητα τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ νὰ ἑτοιμάσουμε τὸν ἑαυτό μας νὰ μετατραπεῖ σὲ φάτνη καὶ νὰ τὸν κρατήσει μέσα του γιὰ πάντα. Μὲ ποιὸν τρόπο;
«Νεκρῶστε», μᾶς λέει στὸν δεύτερο στίχο, «ὅ,τι γήινο ὑπάρχει μέσα σας: τὴν πορνεία, τὴν ἀκαθαρσία, τὸ πάθος, τὴν κακὴ ἐπιθυμία καὶ τὴν πλεονεξία ποὺ εἶναι εἰδωλολατρία».
Καὶ συνεχίζει:
«Πετάξτε ἀπὸ πάνω σας τὴν ὀργή, τὸν θυμό, τὴν κακία, τὴν κακολογία, τὴν αἰσχρολογία. Ἀποχωριστεῖτε ἀπὸ τὸ ψέμα, διότι πλέον ἔχετε ἀποβάλλει τὸν παλαιὸ ἄνθρωπο καὶ τὶς πράξεις του καὶ ντυθήκατε τὸν νέον ἄνθρωπο ποὺ συνεχῶς ἀνανεώνεται, σύμφωνα μὲ τὴν εἰκόνα τοῦ Δημιουργοῦ του, ὥστε νὰ φτάσει στὴν γνώση τοῦ Θεοῦ».
Μὲ τὴν γέννηση τοῦ Χριστοῦ μας, τὸ φῶς τῆς ἀληθινῆς γνώσης ἔλαμψε στὴν Οἰκουμένη. Γῆ καὶ οὐρανὸς ἑνώθηκαν ξανὰ καὶ ὁ δρόμος τῆς ἐπιστροφῆς στὸν παράδεισο εἶναι πλέον ἀνοικτός. Ὁ δεύτερος ἐρχομὸς τοῦ Κυρίου μας στὴν γῆ θά ἐπιβεβαιώσει τὴν ἀλήθεια τῶν λόγων Του καὶ θὰ ἀποκαλύψει ὅλη τὴν παντοδυναμία καὶ τὴν ἀγάπη Του. Τὸ μεγάλο ἐρώτημα, ὅμως, εἶναι ἐὰν ἐμεῖς θὰ βρεθοῦμε ἕτοιμοι καὶ ἀντάξιοι αὐτῆς τῆς νέας συνάντησης μὲ Ἐκεῖνον.
Σήμερα, ὁ ἀπόστολος Παῦλος μᾶς μιλᾷ γιὰ τὴν πρώτη μεγάλη εὐκαιρία πού μᾶς δόθηκε μὲ τὸ βάπτισμά μας. Ἦταν ἐκείνη ἡ στιγμή, κατὰ τὴν ὁποία, μὲ τὴν δύναμη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀποτινάξαμε ἀπὸ τὴν ψυχή μας ὅλο τὸ σκοτάδι ποὺ ἐπέφερε στὴν ἀνθρωπότητα τὸ πρῶτο, τὸ μεγάλο, τὸ προπατορικὸ ἁμάρτημα. Σέ μᾶς ἐναπόκειται, μὲ τὸν καθημερινὸ ἀγῶνα ἐναντίον τῶν παθῶν μας, νὰ ἀνανεώνουμε διαρκῶς τὸ βάπτισμα αὐτὸ καὶ νὰ γινόμαστε συνεργάτες τῆς Θείας Χάριτος, μὲ τελικὸ σκοπὸ τὴν προσωπική μας μεταμόρφωση καὶ ὁμοίωση μὲ τὸν Δημιουργό μας, ὅπως ἀναφέρει καὶ ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης στὴν πρώτη του ἐπιστολή:
«Ὅποιος ἔχει καὶ κρατᾷ σταθερὴ μέσα του τὴν ἐλπίδα στὸν Χριστό, καθαρίζει τὸν ἑαυτό του ἀπὸ κάθε ἁμαρτία καθὼς καὶ ἐκεῖνος, ὁ Δημιουργός, εἶναι καθαρὸς καὶ ἅγιος» (3,3).
Ἀδελφοί μου,
Τὸ φῶς τοῦ Κυρίου καὶ ἡ Χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος βρίσκονται ἤδη μαζί μας. Μόνον, ὅμως, ὅσοι ἀγωνίζονται γιὰ τὴν προσωπική τους καθαρότητα καὶ ἀντιστέκονται στὸ πνεῦμα τῶν καιρῶν ποὺ ζοῦμε, θὰ μετατρέψουν τὴν πρώτη ἔλευση τοῦ Χριστοῦ σὲ ὑπόθεση τῆς καρδιᾶς τους καὶ θὰ ἀξιωθοῦν, στὴν δεύτερη ἔλευσή Του, νὰ βρεθοῦν δίπλα σὲ Ἐκεῖνον, τὴν μόνη πηγὴ τῆς ἀγάπης καὶ τῆς αἰώνιας ζωῆς.
Ἀμήν._
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
