Ἀγαπητοί μου πατέρες καί ἀδελφοί,
Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Εἰσερχόμεθα στόν Δεκέμβριο, τόν μῆνα τῆς Ἑορτῆς τῶν ἑορτῶν, τόν μῆνα τῶν Χριστουγέννων. Καί ἐνῷ ὁ κόσμος λαμπροστολίζεται καί ἑτοιμάζεται νά ἀναζητήσει μία διέξοδο ἀπό τήν πνιγηρή καθημερινότητα στούς φωταγωγημένους δρόμους καί τίς ἑορταστικές βιτρίνες τῶν καταστημάτων, ἡ Ἐκκλησία μας ἐπιδιώκει νά ἀναδείξει τό βαθύτερο νόημα τῆς μεγάλης αὐτής ἑορτής καί νά ἀνανεώσει τήν ἐλπίδα μας πρός τόν νεογέννητο Χριστό.
Μέσα σέ αὐτό τό πλαίσιο ἐντάσσεται καί ἡ σημερινή ἀποστολική περικοπή, προερχόμενη ἀπό τήν σπουδαία ἐπιστολή τοῦ Ἀποστόλου Παύλου πρός τούς Ἐφεσίους. Σκοπός τοῦ μεγάλου Ἀποστόλου τῶν ἐθνῶν ἦταν ἡ φανέρωση τοῦ σκότους καί τοῦ θάνατου, στά ὁποῖα ὁδηγεί ἡ ἁμαρτία, ἀλλά καί ἡ πρόσκληση γιά στροφή πρός τό φῶς, τό ὁποῖο πηγάζει ἀπό τό πρόσωπο τοῦ Κυρίου μας.
«Ἀδέλφια», τούς λέει, «ὁ Θεός μέ τήν πολλή ἀγάπη Του, ἄν καί ἤμαστε νεκροί ἐξ’ αἰτίας τῶν παραπτωμάτων μας, μᾶς χάρισε την ζωή, μαζί μέ τόν ἀναστημένο Χριστό».
Ἡ Ἔφεσος, κατά τήν ἐποχή ἐκείνη, δέν ἦταν μία ὁποιαδήποτε πόλη. Κτισμένη στίς ἐκβολές τοῦ ποταμοῦ Καΐστρου, ἔσφυζε ἀπό ζωή καί ἀποτελοῦσε μία ἀπό τίς μεγαλύτερες καί λαμπρότερες πόλεις τῆς Ἀνατολικής Μεσογείου. Τό καύχημά της ἦταν ὁ ναός τῆς θεᾶς Ἀρτέμιδος, πού θεωροῦνταν ἕνα ἀπό τά ἑπτά θαύματα τοῦ ἀρχαίου κόσμου.
Σέ αὐτήν τήν πόλη τῆς ἔντονης ζωῆς, σέ αὐτή τήν πόλη πού τόσο ἔμοιαζε μέ τίς σημερινές μεγαλουπόλεις τοῦ κόσμου μας, ἀποφάσισε ὁ ἀπόστολος Παῦλος νά μιλήσει γιά θάνατο. Πράγματι, τί ἄλλο ἀπό ψυχικό θάνατο θά μποροῦσε νά προκαλέσει στούς Ἐφεσίους ἡ ὁλοκληρωτική πίστη στά εἴδωλα καί ἡ γενικευμένη ἐνασχόληση μέ τήν μαγεία πού ἐπικρατοῦσαν στήν πόλη; Ὅποιος θελήσει νά συλλάβει τό μέγεθος τῆς εἰδωλολατρείας ποῦ ἐπικρατοῦσε, ἀρκεί νά ἀνατρέξει στό 18ο καί στό 19ο κεφάλαιο τῶν Πράξεων τῶν Ἀποστόλων, ὅπου, μέ γλαφυρό τρόπο ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς περιγράφει τίς δυσκολίες πού συνάντησε ὁ Παῦλος στήν πόλη αὐτή, ἀλλά καί τά θαυμαστά γεγονότα πού συνέβησαν κατά τήν τριετῆ παραμονή του. Ὅπως ἀναφέρει, ἀσθενεῖς γιατρεύονταν καί δαιμονισμένοι ἐλευθερώνονταν ἀπό τά πονηρά πνεύματα, ἀγγίζοντας ἁπλῶς καί μόνον μαντήλια πού εἶχε χρησιμοποιήσει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος.
Δέν ἦταν ὅμως αὐτός ὁ σκοπός. Τήν ἀληθινή ζωή, τήν ἀληθινή χαρά, τόν μόνο καί ἀληθινό προορισμό του ανθρώπου θέλησε νά διδάξει στούς Ἐφεσίους ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Καί γιά τἀ τρία αὐτά, ἕνα καί μοναδικό ὄνομα κήρυξε: Ιησούς Χριστός.
Αυτόν δίδαξε ὡς τόν ἐνανθρωπίσαντα Θεό πού ἔρχεται νά σπείρει μέσα στήν ἀνθρώπινη ψυχή τόν σπόρο μίας καινούργιας ζωῆς. Αὐτόν, πού εἰσέρχεται στήν ἀνθρώπινη ἱστορία, πρόθυμος νά ἐπωμιστεῖ τίς συνέπειες τῆς πτώσεως τῶν Πρωτοπλάστων καί νά γίνει ὁ Ἴδιος, δρόμος πρός τήν ζωή καί τήν ἕνωση μέ τόν Δημιουργό.
Τρία ρήματα μέ κοινό τό πρῶτο συνθετικό ἐπιβεβαιώνουν πώς ἡ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων ἔχει ἤδη συντελεστεῖ καί ἐξαρτᾶται ἀπό τόν καθέναν ἀπό ἐμᾶς νά ἐπωφεληθεῖ ἀπό αὐτήν τήν δωρεά τῆς θείας ἀγάπης:
«Συνεζωοποίησε», ἀναφέρει στόν δεύτερο στῖχο τῆς σημερινῆς περικοπῆς ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. Δηλαδή, ἡ ζωή τοῦ Χριστοῦ, πού ξεκίνησε ἐπί γῆς πρίν δύο χιλιάδες χρόνια, ἔγινε ἡ ἀφετηρία μίας καινούργιας ζωῆς γιά ἐμᾶς, τούς ανθρώπους.
«Συνήγειρε», ἀναφέρει στόν τρίτο στῖχο. Δηλαδή, ἡ Ἀνάστασή Του ἔγινε καί δική μας ἀνάσταση, δικό μας ξύπνημα ἀπό τόν τρομερό ὕπνο τοῦ θανάτου.
«Συνεκάθισεν», ἀναφέρει, τέλος, στόν ἴδιο στῖχο. Δηλαδή ἡ ἐπιστροφή Του στόν θεϊκό θρόνο τῆς Ἁγίας Τριάδος ἔγινε καί δική μας ἐπιστροφή στήν ἀγκαλιά τοῦ Θεοῦ Πατέρα μας.
Ὁ μεγαλύτερος σκοπός ὅμως τοῦ μεγάλου Ἀποστόλου εἶναι νά ὑπενθυμίσει στούς Χριστιανούς τῆς Ἐφέσου, ἀλλά καί σέ ὅλους μας, τό μεγαλεῖο τῆς καταγωγῆς καί τοῦ προορισμοῦ μας. Ἀκοῦστε, ἀδελφοί μου, μέ πόσο ὑπέροχο τρόπο ὁλοκληρώνεται ἡ σημερινή περικοπή:
«Ὄχι τῶν ψεύτικων εἰδώλων, ἀλλά τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης εἴμαστε δημιουργήματα. Μᾶς ξαναέδωσε τήν ζωή διά τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, μέ σκοπό νά ὀμορφύνουμε τήν πλάση ἀλλά καί τήν ζωή μας μέ καλά έργα».
Τά Χριστούγεννα, τά ὁποῖα, σέ λίγες ἑβδομάδες, θά χτυπήσουν τήν πόρτα τῆς καρδιᾶς μας, ἀποτελοῦν πρόσκληση γιά ἕνα τέλος στήν ἐξάρτηση ἀπό μάταιες ἡδονές πού ὑπόσχονται πολλά, διαρκοῦν, ὅμως, λίγο καί ἐγκαταλείπουν τόν ἄνθρωπο μέ τήν στυφή γεύση τῆς ματαιότητος. Πρόκληση γιά ἕνα τέλος στήν ἀπογοήτευση ἀπό σαγηνευτικές διδασκαλίες μέ ψεύτικα χρώματα καί λάμψη, ὅπως ἦταν στήν ἐποχή ἐκείνη τό μεγάλο ἄγαλμα τῆς Ἀρτέμιδος. Πρόσκληση γιά ἕνα τέλος στήν εἰδωλολατρεία τοῦ πλούτου, πού μετατρέπει τά καταναλωτικά ἀγαθά σέ εἴδωλα, δήθεν ἱκανά νά δώσουν στόν ἄνθρωπο χαρά, ἀνίκανα, ὅμως, νά ἀπαντήσουν στήν δίψα τῆς ψυχῆς καί ἀνήμπορα νά τῆς χαρίσουν ζωή γεμάτη γαλήνη καί νόημα.
Τά Χριστούγεννα, ὅμως, ἀποτελοῦν πρόσκληση καί γιά μία ἀρχή, ὅπως ἡ ἀνατολή ἀποτελεῖ ἀρχή μίας καινούργιας ἡμέρας. Τί θά ψάλλουμε σέ λίγες ἑβδομάδες;
«Ἡ Γεννησή σου, Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ τό φῶς τό τῆς γνώσεως…»
Ἀλήθεια, ποιά εἶναι ἡ γνώση πού ἀνατέλλει καί ἑτοιμάζεται νά πλημμυρίσει μέ φῶς τήν ψυχή μας; Εἶναι ἡ γνώση τῆς θεϊκῆς μας καταγωγῆς. Ἡ γνώση πώς ἀποτελοῦμε εἰκόνα τοῦ Δημιουργοῦ μας. Ἡ γνώση τοῦ προορισμοῦ μας πού δέν εἶναι ἄλλη ἀπό τήν ὁμοίωση μέ τόν Θεό τῆς ἀγάπης πού ἔγινε ἄνθρωπος, προκειμένου, ὁ καθένας ἀπό ἐμᾶς, νά γίνει κατά χάριν υἱός καί θυγατέρα Θεοῦ.
Κάθε κτίσμα στήν δημιουργία ἔχει, ἀπό τόν Θεό, τόν δικό του προορισμό. Εἶναι λοιπόν δυνατόν ὁ ἄνθρωπος, τό τελειότερο ἀπό τά δημιουργήματα, νά μείνει χωρίς τόν δικό του προορισμό; Καί ποιός εἶναι αὐτός; Αὐτό ἀκριβῶς τό ἐρώτημα ἔρχεται νά ἀπαντήσει σήμερα ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, μέ τρεῖς μόνο λέξεις: «Αὐτοῦ ἐσμέν ποίημα».
Δηλαδή, Αὐτοῦ, τοῦ Θεοῦ τῆς ἀγάπης, εἴμαστε δημιουργήματα. Μέσα μας φέρουμε τά δικά Του χαρακτηριστικά, ὅπως ἕνα καλλιτεχνικό ἔργο φέρει τήν σφραγίδα τοῆ δημιουργοῦ του. Σέ ἐμᾶς ὅμως συμβαίνει κάτι περισσότερο: Ἡ σφραγίδα αὐτή ἀποκαλύπτει καί τόν προορισμό μας.
Αδελφοί μου,
Ἀπό τήν στιγμή πού ὁ Χριστός βρέθηκε ἀνάμεσά μας, μέ κάθε μας σκέψη καί μέ κάθε μας πράξη, Ἐκεῖνον πρέπει νά ἀναζητοῦμε καί Ἐκεῖνον νά μιμούμαστε. Αὐτός ἀποτελεῖ τήν ἀποκάλυψη τῆς ἀληθινῆς μας φύσεως: Εἴμαστε πλασμένοι γιά καλά ἔργα. Εἴμαστε πλασμένοι γιά τήν ἀγάπη. Εἴμαστε πλασμένοι γιά τήν τελειότητα. Αὐτός ἀποτελεῖ τήν οὐσία τῆς ζωῆς μας καί τὀν σκοπό τῆς ὑπάρξεώς μας.
Ἡ ἐπικείμενη παρουσία Του στήν γῆ ἄς ἀποτελέσει τὀ μεγάλο δῶρο τῶν Χριστουγέννων πρός ἐμᾶς καί πρός ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα καί ἡ ἀκλόνητη ἐμπιστοσύνη μας στήν ἀγάπη καί τό ἔλεός Του ἄς μεταβάλουν τήν καρδιά μας σέ ὁλοφώτεινο σπήλαιο ὑποδοχῆς τῆς Χάριτός Του.
Αμήν.
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
