Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Ἕνα ἀκόμη θαῦμα διαδραματίζεται σήμερα ἐνώπιόν μας. Ἕνα ἀκόμη δεῖγμα τῆς ἀπέραντης φιλανθρωπίας τοῦ Κυρίου μας. Μία ἀκόμη διαβεβαίωση πὼς ἡ ἀσθένεια καὶ ὁ θάνατος, ποὺ ἔπληξαν τὸ ἀνθρώπινο γένος μετὰ τὴν πτώση τῶν πρωτοπλάστων, στέκονται ἀδύναμα καὶ πρόσκαιρα μπροστὰ στὴν δύναμη τοῦ Ἀναστημένου Χριστοῦ.
Ὑπάρχει ὅμως καὶ κάτι ἀκόμη, τὸ ὁποῖο εἶναι σήμερα ἄξιο θαυμασμοῦ. Κάτι ποὺ δὲν προέρχεται ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Κυρίου μας, ἀλλά, ἀπὸ τὴν ἀνθρώπινη σκληροκαρδία καὶ τὴν ἀδιαφορία γιὰ τὸν συνάνθρωπο: Τριάντα ὀκτὼ ὁλόκληρα χρόνια, ὁ παραλυτικὸς τῆς σημερινῆς περικοπῆς περίμενε ἕναν ἄνθρωπο, ὁ ὅποιος θὰ ἀφιέρωνε κάποιες ἐλάχιστες στιγμές, προκειμένου νὰ τὸν σπρώξει στὰ νερὰ τῆς Προβατικῆς Κολυμβήθρας. Τριάντα ὀκτὼ ὁλόκληρα χρόνια καὶ δὲν βρέθηκε ἕνα χέρι νὰ χαρίσει σὲ αὐτὸν τὸν ἄνθρωπο, μὲ μία ἁπλὴ κίνηση, τὴν πολυπόθητη ὑγεία του. Γιὰ μῆνες ὁλόκληρους, γιὰ χρόνια ὁλόκληρα, ὁ παραλυτικὸς παρέμενε ἀνύπαρκτος καὶ ἀόρατος γιὰ χιλιάδες ἀνθρώπους πού, σὲ ὅλο αὐτὸ τὸ διάστημα, θὰ βρέθηκαν ὁπωσδήποτε σὲ αὐτὸν τὸν τόπο τῶν θαυμάτων.
«Ἄνθρωπο δὲν ἔχω», ἁπαντᾶ μὲ πίκρα στὸν Χριστό, ὅταν Ἐκεῖνος τὸν ρωτᾷ ἂν θέλει νὰ ξαναβρεῖ τὴν ὑγεία του. Ἴσως ὁ Κύριος νὰ ἦταν ὁ πρῶτος ποὺ τὸν ἀντιμετώπισε ὡς ἄνθρωπο. Ὁ πρῶτος ποὺ ἀσχολήθηκε μὲ τὴν δυστυχία του. Ὁ πρῶτος ποὺ ἀφιέρωσε λίγα λεπτὰ ἀποκλειστικὰ σὲ ἐκεῖνον, ἀφήνοντας κατὰ μέρος τὶς ἀπασχολήσεις του.
«Ἄνθρωπο δὲν ἔχω», παραπονεῖται ὁ παραλυτικὸς στὸν Χριστό. Πίσω ὅμως ἀπὸ αὐτὸ τὸ παράπονό του, ἴσως καὶ νὰ κρύβεται κάτι βαθύτερο, κάτι τραγικότερο. Κάτι ποὺ δὲν χωράει μόνον στὴ φράση «Ἄνθρωπο δὲν ἔχω», ἀλλὰ στὴ φράση «ἄνθρωπος δὲν εἶμαι».
Ναί, ἀδελφοί μου! Ἡ κρυμμένη ἀλήθεια πίσω ἀπὸ τὸ παράπονο τοῦ παραλυτικοῦ εἶναι πώς, γιὰ τὰ πλήθη ποὺ περιφέρονταν ἐπὶ τόσα χρόνια γύρω του, αὐτὸς δὲν ὑπῆρξε ἄνθρωπος, δὲν εἶχε ἀξία, δὲν εἶχε σημασία, δὲν εἶχε ὀντότητα. Ἡ ἀσθένειά του δὲν ἀφοροῦσε κανέναν. Ἡ ἴασή του δὲν ἐνδιέφερε κανέναν. Ἡ παρουσία του ἴσως καὶ νὰ ἐμπόδιζε τὴ διέλευση κάποιων, πού, πάνω στὴ βιασύνη τους, ἴσως νὰ τὸν παραμέρισαν μὲ τὸ πόδι τους ἤ καὶ νὰ τὸν πρόσβαλαν.
Τὸ σημερινὸ θαῦμα ἀποδεικνύει βεβαίως περίτρανα τὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία εἶναι σὲ θέση νὰ ἐξαλείψει τὴ φθορὰ καὶ τὸν θάνατο. Αὐτὸ ὅμως ποὺ ἐπιπλέον διδασκόμαστε σήμερα εἶναι ἡ ἀνάγκη ἀποκατάστασης τῆς ἀξίας τοῦ κάθε ἀνθρώπου, ἀκόμη καὶ τοῦ πιὸ ἀσήμαντου, ἀκόμη καὶ τοῦ πιὸ μοναχικοῦ. Αὐτὸ ἀκριβῶς συμβαίνει στὴν σημερινὴ περικοπή. Τὸν περιφρονημένο καὶ ἀδιάφορο γιὰ τὸ βιαστικὸ πλῆθος, φροντίζει ὁ Πλάστης καὶ Θεὸς ὅλων μας. Τὸν ἀνύπαρκτο γιὰ τοὺς ἀνθρώπους τοποθετεῖ ὁ Δημιουργὸς στὸ κέντρο τοῦ ἐνδιαφέροντός Του. Τὸν καταδικασμένο στὴν ἀνθρώπινη ἀδιαφορία, περιθάλπει. Τὸν ἐξουθενωμένο ἀπὸ τὴν μοναξιά, συμπονεῖ. Τὸν ἀπελπισμένο, ἀνορθώνει.
Μὲ τρόπο ἀφυπνιστικὸ ἔρχεται ἡ ἐξιστόρηση τοῦ σημερινοῦ θαύματος νὰ χτυπήσει τὴν πόρτα τῆς δικῆς μας καθημερινότητας. Ἂν καὶ ἔχουν περάσει δυὸ χιλιάδες χρόνια ἀπὸ τὸ γεγονὸς αὐτό, ἡ ἀδιαφορία τοῦ σύγχρονου πλήθους παραμένει. Ἴσως καὶ ἐμεῖς νὰ εἴμαστε κάποιοι ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ εὔκολα προσπερνοῦν τὸν ἀσήμαντο καὶ ἀδιαφοροῦν γιὰ ἐκεῖνον ποὺ δὲν ἀνήκει στὶς «χρήσιμες» γνωριμίες. Δυστυχῶς, αὐτὴ εἶναι ἡ πικρὴ ἀλήθεια. Ἡ ἀξία τῶν ἀνθρώπων γύρω μας ἀξιολογεῖται καὶ μετριέται ἀνάλογα μὲ τὸ πόσο ἱκανοποιοῦν τὸν ναρκισσισμὸ καὶ τοὺς σχεδιασμούς μας. Οἱ συνάνθρωποί μας γίνονται ὁρατοὶ ἢ ἀόρατοι, ἀνάλογα μὲ τὴ χρησιμότητά τους. Οἱ σχέσεις μας ἐνισχύονται ἢ ἐξασθενοῦν, ἀνάλογα μὲ τὶς προσδοκίες τοῦ συμφέροντός μας. Ὁ χρόνος μας ἔχει καταληφθεῖ ἀποκλειστικὰ ἀπὸ ἐκεῖνα ποὺ πρέπει νὰ γίνουν, προκειμένου νὰ ἐνισχύσουμε τὴ θέση μας στὴν κοινωνία καὶ νὰ αὐξήσουμε τὸν πλοῦτο μας. Ὅποιος συμβάλει σὲ αὐτό, μᾶς εἶναι ἐπιθυμητός. Ἀντίθετα, ὅποιον θεωρήσουμε ἀπειλὴ γιὰ τὸ ἀλαζονικὸ «ἐγώ» μας, τὸν κατατάσσουμε στοὺς ἀνεπιθύμητους καὶ φτάνουμε ὡς καὶ νὰ τὸν ἀπωθήσουμε ἀπὸ τὴ ζωή μας μὲ τρόπο βίαιο, σκληρὸ καὶ ἀπάνθρωπο. Ἡ βία στὴν κοινωνία μας, ἡ βία στὴν καθημερινότητά μας, ἡ βία ποὺ πλέον ἔχει εἰσχωρήσει στὴν οἰκογένεια, στὶς σχέσεις μας καὶ στὶς συναναστροφές μας δὲν εἶναι ἄλλο ἀπὸ τὴν φανέρωση τῆς ἀποξένωσης μεταξύ μας, τῆς ὑποτίμησης τῶν ἀνθρώπων γύρω μας, τῆς ἀδιαφορίας γιὰ ὅσα τραγικὰ συμβαίνουν δίπλα μας.
Ἔχουν ὄντως αὐξηθεῖ οἱ τρόποι συναναστροφῆς. Οἱ μετακινήσεις εἶναι εὔκολες, οἱ κοινωνικὲς ἐπαφές μας πολλές, ἐνῷ τὸ διαδίκτυο γίνεται γέφυρα γνωριμίας μὲ ἀνθρώπους ἀπὸ τὰ τέσσερα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντα. Μᾶς γνωρίζουν πολλοί, γνωρίζουμε πολλούς, ὅμως καὶ ἐκεῖνοι καὶ ἐμεῖς, τὴν ὥρα τῆς λύπης, τὴν ὥρα τῆς μοναξιᾶς, τὴν ὥρα τῆς ἀνάγκης, τὶς ἴδιες λέξεις μὲ τὸν παραλυτικὸ ψελλίζουμε μὲ πίκρα:
«Ἄνθρωπο δὲν ἔχω».
Δὲν εἶναι λίγες οἱ φορὲς ποὺ τὸ παράπονο αὐτὸ μᾶς πνίγει. Βυθιζόμαστε στὴν ἐρημιά μας. Κατηγοροῦμε τὴν ἄπονη ἐποχή μας. Μήπως ὅμως, ἐκείνη ἀκριβῶς τὴ στιγμή, ἔχουμε μία εὐκαιρία νὰ ἀναρωτηθοῦμε ἂν ὄντως ἐμεῖς εἴμαστε διαθέσιμοι γιὰ τοὺς συνανθρώπους μας; Μήπως εἶναι ἀκριβῶς ἡ στιγμὴ νὰ πάρουμε ἐμεῖς οἱ ίδιοι τὴ θέση τοῦ Χριστοῦ δίπλα στὴν ἐξαντλημένη καὶ πληγωμένη ἀπὸ τὴν ἀδιαφορία κοινωνία μας; Μήπως εἶναι ἡ στιγμὴ νὰ ξαναβροῦμε τοὺς ἀνθρώπους γύρω μας καὶ νὰ ἐξασφαλίσουμε γι’ αὐτοὺς μιὰ θέση στὴν καρδιά μας;
Σὲ μία βίαιη καὶ σκληρὴ καθημερινότητα, τὴν ὁποία συχνά, καὶ δικαίως, κατακρίνουμε, ἔχουμε καὶ ἐμεῖς μερίδιο εὐθύνης. Ὅσο ἡ καρδιά μας στενεύει, οἱ ἄνθρωποι θὰ συνεχίσουν νὰ χάνουν στὰ μάτια μας τὴν ἀξία τους καὶ νὰ ταξινομοῦνται σύμφωνα μὲ τὶς δικές μας ἀπαιτήσεις. Ἐὰν ὅμως ἀποφασίσουμε νὰ δοκιμάσουμε ἕναν ἄλλο τρόπο ἀνθρώπινης ἐπαφῆς, βασισμένης στὸ ἄνοιγμα τοῦ ἐαυτοῦ μας, στὴν διαθεσιμότητά μας, σὲ κάθε ἀνάγκη τοῦ ἀδελφοῦ μας καὶ στὴν διαρκῆ διάθεση γιὰ προσφορά, νὰ εἴμαστε βέβαιοι πὼς γινόμαστε πρωταγωνιστὲς μιᾶς καλύτερης κοινωνίας.
Ἡ ἐνδοοικογενειακὴ βία, ἡ κακοποίηση ἀκόμη καὶ μικρῶν παιδιῶν, καθὼς καὶ οἱ ἀποκρουστικὲς γυναικοκτονίες, οἱ ὁποῖες, δυστυχῶς, ὅλο καὶ αὐξάνονται διεθνῶς, ἀποτελοῦν τὴν κραυγὴ μιᾶς κοινωνίας ἀνθρώπων ποὺ διψοῦν γιὰ ἀγάπη, ἐνδιαφέρον καὶ ἀναγνώριση τῆς ἀξίας τους. Μὲ τὴ συμπεριφορά μας ἂς κάνουμε τὸν ἀσήμαντο νὰ νιώσει σημαντικός, μὲ τὸ ἐνδιαφέρον μας ἂς ἐλαφρύνουμε τὸν πόνο καὶ τὴν μοναξιὰ τοῦ διπλανοῦ μας, μὲ τὴν στάση μας ἂς διδάσκουμε στὰ παιδιά μας τὴν ἀγάπη καὶ τὸν ἀλληλοσεβασμό. Ἐὰν αὐτὸ συμβεῖ, νὰ εἴμαστε βέβαιοι πὼς γινόμαστε κὶ ἐμεῖς, ἐκεῖνος ὁ ἄνθρωπος ποὺ γύρευε ὁ παραλυτικὸς καὶ πὼς μεταβαλλόμαστε ὄντως σὲ εἰκόνες Χριστοῦ καὶ συνεργοὶ τῆς δικῆς Του ἀγάπης καὶ φιλανθρωπίας. Ἀμήν!
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
