ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ
ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ κ. ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ
Γιά τήν Κυριακή 3 Δεκεμβρίου 2023
Ἀγαπητοί μου Πατέρες καί Ἀδελφοί,
Παιδιά μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπημένα,
Μικρὴ σὲ μέγεθος ἡ σημερινὴ Εὐαγγελικὴ περικοπή, πλούσια ὅμως σὲ νοήματα καὶ διδάγματα.
Πρωταγωνιστής, ἕνας τυφλὸς ζητιάνος. Ἐπιθυμία του, νὰ ξαναβρεῖ τὸ φῶς του. Χαρακτηριστικό τῆς συμπεριφορᾶς του, ἡ ἐπιμονή του. Ἀποτέλεσμα τῆς πίστης του, ἡ ἴασή του. Καὶ σήμερα, ὅλοι ἐμεῖς, γινόμαστε μάρτυρες αὐτοῦ τοῦ θαύματος, κυρίως ὅμως καλούμεθα νὰ ἐπικεντρώσουμε τὴν προσοχή μας στὴ συμπεριφορὰ τοῦ τυφλοῦ της Ἱεριχοῦς, προκειμένου νὰ μιμηθοῦμε τὴν στάση του, μὲ τὴν ἐλπίδα νὰ ἀξιωθοῦμε καὶ ἐμεῖς τὸ ἔλεος καὶ τὴν θαυματουργία Ἐκείνου ποὺ τὸν ἐλέησε.
Τυφλότητα καὶ φτώχεια. Αὐτὰ εἶναι τὰ δυὸ βασικὰ χαρακτηριστικά τῆς κατάστασης τοῦ τυφλοῦ, ὁ ὁποῖος ζητιανεύει στὸν ἴδιο δρόμο πού χρησιμοποιεῖ ὁ Χριστός, βαδίζοντας πρὸς τὴν Ἱεριχώ καὶ ἀκολουθούμενος ἀπὸ πλῆθος ἀνθρώπων.
Ἀκούγοντας ὁ τυφλὸς τὴν ὀχλοβοὴ ποὺ πλησιάζει, ζητᾷ νὰ μάθει περὶ τίνος πρόκειται. Ὅταν τὸν πληροφοροῦν γιὰ τὴν παρουσία τοῦ μεγάλου Δασκάλου, μία κραυγὴ βγαίνει ἀπὸ τὰ χείλη του. Μία κραυγή, ἡ ὁποία προσπαθεῖ νὰ ἀκουστεῖ ἰσχυρότερα ἀπὸ τὸν θόρυβο τοῦ πλήθους καὶ νὰ φτάσει στὰ αὐτιὰ Ἐκείνου ἀπὸ τὸν ὁποῖον προσδοκᾷ τὴν σωτηρία. Δυστυχῶς, ὅλα φαίνονται νὰ εἶναι ἐναντίον του: Ἡ ἀνημποριά του, ἡ ἀσημαντότητά του μέσα στὸ πλῆθος, ἀκόμη καὶ οἱ συμπατριῶτες του ποὺ τὸν καλοῦν νὰ σταματήσει. Κι ὅμως, διαθέτει καὶ ἕνα πλεονέκτημα. Ποιὸ εἶναι αὐτό; Ἡ ἐπίγνωση τοῦ ἀπόλυτου σκοταδιοῦ του. Ἡ ἄρνησή του νὰ ἀπελπιστεῖ. Ἡ ἀποφασιστικότητά του νὰ ξαναβγεῖ στὸ φῶς. Ὁ σημερινὸς τυφλὸς δὲν ἀντέχει ἄλλο νὰ ζεῖ στὸ σκοτάδι. Ὁ Βαρτιμαῖος, ὁ γιὸς τοῦ Τιμαίου, ὅπως ἀναφέρεται στὴν ἀντίστοιχη περικοπή τοῦ κατὰ Μᾶρκον Εὐαγγελίου, διψᾷ γιὰ φῶς. Ἡ ἀπέχθεια τοῦ σκότους ἀπὸ τὴν μία καὶ ὁ πόθος του γιὰ φῶς ἀπ΄ τὴν ἄλλη, ἀνοίγουν τὸν δρόμο πρὸς τὸ θαῦμα.
Τὸ πλεονέκτημα αὐτὸ εἶναι ἐκεῖνο ποὺ ἀποκαλύπτει ἕνα δικό μας ἀντίστοιχο μειονέκτημα τὸ ὁποῖον ἀφορᾷ τοὺς περισσότερους ἀνθρώπους τοῦ καιροῦ μας. Ζοῦμε στὴν ἐποχὴ τῆς εἰκόνας καὶ καθημερινὰ τὰ μάτια μας βομβαρδίζονται ἀπὸ ὀπτικοποιημένες γνώσεις, εἰδήσεις καὶ πληροφορίες. Ἔχουμε τὴν ψευδαίσθηση μιᾶς παντοδυναμίας καὶ μιᾶς πανσοφίας, σύμφωνα μὲ τὴν ὁποίαν νομίζουμε πὼς ζοῦμε στὸ φῶς, μόνον καὶ μόνον ἐπειδὴ εἴμαστε ἐνημερωμένοι. Καὶ ὅμως, πλανώμεθα. Οἱ εἰκόνες μιᾶς παραμορφωμένης πραγματικότητας εἰσβάλλουν μέσῳ μιᾶς μικρῆς ἡ μιᾶς μεγάλης ὀθόνης στὸ νοῦ μας, ἐπηρεάζοντας τὴν ψυχική μας κατάσταση καὶ σκοτίζοντας τὸν νοῦ μας μὲ διαρκεῖς διασπάσεις. Νομίζουμε ὅτι γνωρίζουμε πολλά, παραμένουμε ὅμως τυφλοὶ καὶ ἀνίκανοι νὰ ἀτενίσουμε τὰ ἀόρατα. Γνωρίζουμε ἕναν ὠκεανὸ μάταιων πραγμάτων, προερχομένων ἀπὸ ἕναν φθαρτὸ καὶ προσωρινὸ κόσμο, ἀδυνατοῦμε ὅμως νὰ προσεγγίσουμε τὰ αἰώνια. Προσδοκοῦμε νὰ θεραπεύσουμε τὴν ψυχική μας φτώχεια μέσῳ τοῦ πλούτου ἀσήμαντων καὶ ἀνούσιων πληροφοριῶν, παραμένουμε ὅμως φτωχοὶ καὶ διψασμένοι ἀπὸ τὰ οὐσιώδη καὶ τὰ λυτρωτικά.
Ἕνα ἀρρωστημένο φῶς μάταιης γνώσης φωτίζει τὴν καθημερινότητά μας. Τὸ χειρότερο ὅμως εἶναι πὼς συμφιλιωνόμαστε μὲ αὐτὸ τὸ φῶς τοῦ ὁρατοῦ κόσμου καὶ παύουμε νὰ ποθοῦμε τὴν λαμπρότητα τῶν ἀοράτου. Στερούμαστε τὴν ἐπίγνωση τῆς τυφλότητάς μας καὶ δὲν ἐπιτρέπουμε στὸν πόθο τῆς καρδιᾶς μας, τὸν ἴδιο πόθο τοῦ τυφλοῦ τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου, νὰ μετατραπεῖ σὲ κραυγὴ πρὸς τὸν Υἱὸ τοῦ Δαυίδ. Ἐνῷ τὰ ψεύτικα φῶτα εἰσβάλλουν μὲ θρασύτητα στὴ ζωή μας, Ἐκεῖνος ὅμως, ὁ Κύριος του ἐλέους, προκειμένου νὰ μᾶς πλησιάσει, ἀναμένει μὲ εὐγένεια καὶ διακριτικότητα τὴ δική μας ἐλεύθερη καὶ ὁλόθερμη βούληση.
Ἐὰν ὄντως ἀπεξαρτηθοῦμε ἀπὸ τὴν γοητεία τῶν ἀπατηλῶν φώτων τοῦ κόσμου τούτου, ἐὰν ὁδηγηθοῦμε στὴν ἐπίγνωση τοῦ σκότους μέσα στὸ ὁποῖον ζεῖ ἡ ψυχή μας, ἐὰν ποθήσουμε τὴν συνάντηση μὲ τὸν Κύριο τοῦ ἀληθινοῦ φωτός, τότε θὰ βρεθοῦμε ἀντιμέτωποι μὲ ἕναν δεύτερο κίνδυνο. Πρόκειται γιὰ τὴν ἀποθάρρυνση ποὺ θὰ δεχτοῦμε ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, ἐπειδὴ δῆθεν ὁ Θεὸς δὲν θὰ καταδεχτεῖ ποτὲ νὰ ἀνταποκριθεῖ στὸ αἴτημα ἑνὸς ἀσήμαντου. Ὄντως, ἀδελφοί μου, ἡ ὕπαρξή μας δὲν συγκρίνεται μὲ τὸ μεγαλεῖο τοῦ Θεοῦ. Ὁ νοῦς μας συχνὰ ἀμφιβάλλει ἐὰν ὁ Κύριος τοῦ σύμπαντος ἔχει διάθεση νὰ ἀσχοληθεῖ μὲ ἕνα ἐλάχιστο πλάσμα Του, ὅπως ἐμεῖς. Αὐτὸ τὸν ἀπατηλὸ λογισμὸ κρύβει καὶ ἡ στάση ὅσων σήμερα ἐπιτιμοῦν τὸν τυφλὸ ζητιάνο στὸν δρόμο γιὰ τὴν Ἱεριχώ. Ἐπιμένουν νὰ τὸν πείσουν πὼς ὁ Διδάσκαλος εἶναι πολὺ μεγάλος καὶ πολὺ σημαντικὸς γιὰ νὰ ἀσχοληθεῖ μὲ τὴν ἀσήμαντοτητά του. Τὸν καλοῦν οὐσιαστικὰ νὰ ἀποδεχτεῖ ἕναν Χριστὸ μόνον μεγαλείου καὶ ὄχι ἐλέους.
Παγίδα θανατηφόρα ἀποτελεῖ, ἀδελφοί μου, ὁ λογισμὸς αὐτός. Τόσο θανατηφόρα, ὅσο καὶ οἱ φωνὲς ποὺ προσπαθοῦν νὰ μᾶς πείσουν πὼς ὁ Θεὸς ἀποτελεῖ ψέμα καὶ ἀπάτη. Διότι, εἴτε μὲ τὸν ἕναν εἴτε μὲ τὸν ἄλλον τρόπο, τὸ σχέδιο τοῦ διαβόλου εἶναι τὸ ἴδιο: νὰ ἀπαρνηθοῦμε τὴν ἐλπίδα καὶ νὰ ἀποδεχτοῦμε τὴν μοῖρα μας, μιὰ μοῖρα ζωῆς μέσα στὸ ἀναπόφευκτο καὶ παντοδύναμο σκοτάδι.
Ἰδοῦ ὅμως σήμερα, ἐνώπιόν μας, ὁ ἀσήμαντος ὁ ὁποῖος ἐπιμένει. Ἰδοῦ ὁ ἐπαίτης, ὁ ὁποῖος παραμερίζει τὴν ἀποθάρρυνση τῶν ἀνθρώπων καὶ ἐλπίζει στὴν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Ἰδοῦ ὁ τυφλὸς, ὁ ὁποῖος ἀρνεῖται νὰ συμφιλιωθεῖ μὲ τὸ ψεῦδος ἑνὸς ἀκατάδεχτου καὶ μακρινοῦ Θεοῦ καὶ ἀναζητᾷ τὸν Χριστὸ ποὺ βρίσκεται πάντα στό πλευρὸ τοῦ κάθε ἀνθρώπου σὰν φίλος, ἀδελφὸς καὶ πατέρας. Πρὶν τὴν ἀποκατάσταση τῆς ὅρασής του, ὁ Βαρτιμαῖος ἔχει ἀτενίσει μὲ τὰ μάτια τῆς ψυχῆς τοῦ τὴν θεϊκὴ εὐσπλαχνία. Καὶ σήμερα, ὅλοι ἐμεῖς, στεκόμαστε μάρτυρες ἑνὸς θαύματος προερχόμενου ἀπὸ τὴν ἐπίμονη πίστη ἑνὸς ἀσήμαντου ζητιάνου στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος μας θεωρεῖ ὅλους σημαντικοὺς καὶ μοναδικούς, προορισμένους νὰ βροῦμε τὴν ἰδιαίτερη θέση μας στὴν ἀπέραντη ἀγκαλιά Του. Αὐτὴν τὴν ἐπίμονη πίστη ἀναγνωρίζει καὶ ὁ ἴδιος ὁ Χριστός: «Ναί», τοῦ λέει, «ἐγὼ σὲ γιάτρεψα, ἀλλὰ ἡ πίστη σου σὲ ἔσωσε».
Ἀδελφοί μου
Καὶ σὲ αὐτὴ τὴν περικοπή, ὁ Χριστός, χωρὶς πολλὰ λόγια, ἀλλὰ μὲ τὸ σύνολό τῆς συμπεριφορᾶς του, μᾶς ἀποκαλύπτει τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖον ζητᾷ νὰ σχετιστοῦμε μαζί Του. Ὁ Κύριος εἶναι πάντα ἐκεῖ, πάντα διαθέσιμος, πάντα πρόθυμος. Πλησιάζει ὅμως καὶ ἐνεργεῖ ὅταν ἀκούσει τὴν κραυγὴ τῆς βαθιᾶς μας ἐπιθυμίας νὰ βγοῦμε ἀπὸ τὸ σκοτάδι καὶ νὰ ζητήσουμε ἀπὸ Αὐτὸν τὸ μέγα Του ἔλεος. Εἶναι ἀλήθεια πὼς ζοῦμε σὲ μία ἐποχὴ ὅπου χρειάζεται ἰδιαίτερα ἔντονη προσπάθεια γιὰ νὰ παραμερίσουμε τὶς ψευτοχαρὲς καὶ τὶς ψευτοπαρηγοριὲς τοῦ κόσμου τούτου. Οἱ δυνάμεις μας ὅμως θὰ ἀποδειχθοῦν ἰσχυρότερες ἀπὸ τοὺς πειρασμοὺς τοῦ καιροῦ μας ἐὰν διαρκῶς διατηροῦμε μπροστὰ στὰ μάτια τῆς ψυχῆς μας τὴν μορφὴ τοῦ Χριστοῦ ὁ ὁποῖος, ἕνα «ἥμαρτον» καὶ ἕνα «ἐλέησον» περιμένει, ὥστε νὰ πλημμυρίσει τὴν ζωή μας μὲ τὸ φῶς τῆς αἰωνιότητας. Ἀμήν.
Μὲ ὅλη μου τὴν πατρικὴ ἀγάπη,
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΑΣ
† Ο ΑΙΤΩΛΙΑΣ ΚΑΙ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
